Hawari language: Difference between revisions
m (→Swadesh list) |
(→Verbs) |
||
Line 651: | Line 651: | ||
| bi-ānd<br/>بۀ-ەٙند || bi-ābûn<br/>بۀ-ەٙبۉن || biçøn -ü<br/>بۀچۋن -ۊ || dêʲ bi-ānd<br/>دێٖ بۀ-ەٙند || biçøn -übûn<br/>بۀچۋن -ۊبۉ || dêʲ bi-ābûn<br/>دێٖ بۀ-ەٙبۉن | | bi-ānd<br/>بۀ-ەٙند || bi-ābûn<br/>بۀ-ەٙبۉن || biçøn -ü<br/>بۀچۋن -ۊ || dêʲ bi-ānd<br/>دێٖ بۀ-ەٙند || biçøn -übûn<br/>بۀچۋن -ۊبۉ || dêʲ bi-ābûn<br/>دێٖ بۀ-ەٙبۉن | ||
|} | |} | ||
Here the negated forms: | |||
{| class="wikitable" border="1" | {| class="wikitable" border="1" | ||
! rowspan="3" align="center" |Personal Pronouns | ! rowspan="3" align="center" |Personal Pronouns | ||
! colspan="6" align="center" | | ! colspan="6" align="center" |Indicative | ||
|- | |- | ||
! rowspan="2" align="center" |Present | ! rowspan="2" align="center" |Present |
Revision as of 16:46, 1 February 2021
Hawari language | |
---|---|
Zimâna Ħāwārî زۀماٚنا حەٙوەٙری | |
Pronunciation | [[Help:IPA|[[[:Template:Zɯ.ˈmɑː.na ˈħæ.wæˑ.riˑ]]]]] |
Created by | MansenBk |
Native to | no specific |
Ethnicity | no specific |
Native speakers | 1 (2020) |
Standard forms | |
Dialect | ~15 dialects |
The Hawari flag |
Hawari, natively Ħāwārî (IPA: {hə'wʌɹɪ}, {ˈħæwæˑriˑ}), sometimes also spelled Hwari, is an a posteriori constructed auxillary language in the Northwestern Iranian group of the Indo-European family. Speakers of the language are called Hawars. The total number of Hawari-speakers is 1.
Hawari belongs to the Hawaric Northwestern Iranian group of the Indo-Iranian branch.
Phonology and Orthography
Fonoloj û Ậrtoǧraf
فۆنۆلۆژ ئۉ ئاْٚرتۆغراف
Alphabets and Pronounciation
The most important scripts with IPA | Sound type | Conscripts | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Latin | IPA | IPA (also allowed to use) | Arabic | Tongtsehayi | |||
Latin | double* | ||||||
(1) | A a | - | a/ˑ/ː | ا | v | ||
(2) | Ã ã | - | ã | اࣸ | v | ||
(3) | Ȧ ȧ | - | a / ɛ (f) | ا࣪ | v | ||
(4) | Å å | - | a / - (f) | ا࣫ | v | ||
(5) | Â â | - | ɒ/ˑ/ː | اٚ | v | ||
(6) | Ậ ậ | - | ɔ | اٚ࣪ | v | ||
(7) | Ẫ ẫ | - | ɔ̃ | اࣷ | v | ||
(8) | Ā ā | - | æ/ˑ | ەٙ | v | ||
(9) | Ä ä | - | æː | ەٙٙ | v | ||
(10) | Ă ă | Ăă ăă | ɐ̯ | اٛ | s | ||
(11) | B b | Bb bb | b | ب | c | ||
(12) | Bʰ bʰ | Bh bh | bʱ | ٻ | c | ||
(13) | C c | Dc dc | d͡ʒ | ج | c | ||
(14) | Cʰ cʰ | Ch ch | d͡ʒʱ | ڃ | c | ||
(15) | Ç ç | Tş tş | t͡ʃ | چ | c | ||
(16) | Çʰ çʰ | Çh çh | t͡ʃʰ | ڇ | c | ||
(17) | Č č | - | .ʃt / ʃt. | ڄ | c | ||
(18) | Ć ć | - | .st / st. | ڜ | c | ||
(19) | D d | Ḓ ḓ | d | د | c | ||
(20) | Dʰ dʰ | Dh dh | dʱ | ڌ | c | ||
(21) | Ḓ ḓ | - | dˑ | دّ | c | ||
(22) | Đ đ | Ðđ đđ | ð | ذ | c | ||
(23) | Đʰ đʰ | Đh đh | ðʰ | ڍ | c | ||
(24) | Ď ď | Dđ dđ | d͡ð | دٚ | c | ||
(25) | Ḍ ḍ | Ḍḍ ḍḍ | dˤ | ڊ / ض | c | ||
(26) | Ḋ ḋ | Ḋḋ ḋḋ | ɖ | ډ | c | ||
(27) | Ḑ ḑ | Dĵ dĵ | d͡ʑ | دٛ | c | ||
(28) | E e | - | ɛ/ˑ/ː | ە | v | ||
(29) | Ė ė | - | ɛ / - (f) | ە࣪ | v | ||
(30) | Ẽ ẽ | - | ẽ | ەࣷ | v | ||
(31) | Ê ê | - | e/ˑ/ː | ێ | v | ||
(32) | Ễ ễ | - | ẽ | یࣸ | v | ||
(33) | Ë ë | - | ɯ̃ | ەࣸ | v | ||
(34) | -eh | - | ɛˑh / ɛj (f) / ɛt (f) | ے | i | ||
(35) | -êh | - | eˑh / ej (f) / et (f) | ےٛ | i | ||
(36) | F f | Ff ff | f | ف | c | ||
(37) | Fʰ fʰ | Fh fh | fʰ | فٚ | c | ||
(38) | G g | Gg gg | g | گ | c | ||
(39) | Gʰ gʰ | Gh gh | gʱ | گٛ | c | ||
(40) | Ĝ ĝ | Ĝ ĝ | ʁ̬ | ڠ | c | ||
(41) | Ǧ ǧ | Ǧǧ ǧǧ | ɣ | غ | c | ||
(42) | Ģ ģ | Gĵ gĵ | ɟ | گٚ | c | ||
(43) | H h | Hh hh | h / j (f) / t (f) | ھ | i | ||
(44) | Hʰ hʰ | Hhʰ hhʰ | ɦ | ھٚ | c | ||
(45) | Ḧ ḧ | Ḧḧ ḧḧ | h | ھْ | c | ||
(46) | Ĥ ĥ | Ĥĥ ĥĥ | χ̬ | ھٛ | c | ||
(47) | Ħ ħ | Ħħ ħħ | ħ | ح | c | ||
(48) | I i | - | ə/ˑ/ː | ۀ | v | ||
(49) | Į į | - | ə / - (f) | ۀٚ࣪ | c | ||
(50) | Ǐ ǐ | Ǐy ǐy | ə(ˑ)j | ə=>ɯ | ۀی | s | |
(51) | Î î | - | i/ˑ | ی | v | ||
(52) | Ī ī | - | iː | یٙٙ | v | ||
(53) | Ï ï | Ïy ïy | ɪ(ˑ)j | یٙ | s | ||
(54) | Îy îy | Îyy îyy | i(ˑ)j | ؽ | s | ||
(55) | J j | Jj jj | ʒ | ژ | c | ||
(56) | Jʰ jʰ | Jh jh | ʒʱ | ڙ | c | ||
(57) | ᴶ ʲ | - | - | ٖ | c | ||
(58) | Ĵ ĵ | Ĵĵ ĵĵ | ʑ | ږ | c | ||
(59) | K k | Kk kk | k | ک | c | ||
(60) | Kʰ kʰ | Kh kh | kʰ | ڪ | c | ||
(61) | Ǩ ǩ | Qx qx / Kx kx | q͡x / k͡x (d) | ڳ | c | ||
(62) | Ķ ķ | Ks ks | .ks / ks. | ګ | c | ||
(63) | Ḳ ḳ | Kŝ kŝ | c | کٚ | c | ||
(64) | L l | Ll ll | l | ل | c | ||
(65) | Lʰ lʰ | Lh lh | lʰ | ࢦ | c | ||
(66) | Ĺ ĺ | Ĺĺ ĺĺ | ɫ | ڵ | c | ||
(67) | Ł ł | ly ly | ʎ | ݪ | c | ||
(68) | Ļ ļ | Ļ ļ | ɭ | ڶ | c | ||
(69) | Ḽ ḽ | - | ɫ̩ / ə̆ɫ (d) | ڵْ | m | ||
(70) | Ľ ľ | - | l̩ | لْ | m | ||
(71) | M m | Mm mm | m | م | c | ||
(72) | Mʰ mʰ | Mh mh | mʰ | مٚ | c | ||
(73) | Ḿ ḿ | My my | mʲ | مِ | c | ||
(74) | N n | Ṋ ṋ | n | ن | c | ||
(75) | Nʰ nʰ | Nh nh | nʱ | ڹ | c | ||
(76) | Ń ń | Ńy ńy | ɲ | ڼ | c | ||
(77) | Ň ň | Ňň ňň | ŋ | ݩ | c | ||
(78) | Ŋ ŋ | Ňŋ ňŋ | ŋ (fin) / ŋg (int, med) | ݩْ | c | ||
(79) | Ṋ ṋ | nˑ | - | نّ | c | ||
(80) | Ṇ ṇ | Ṇ ṇ | ɴ | نࣷ | c | ||
(81) | Ṅ ṅ | Ṅ ṅ | ɳ | نࣸ | c | ||
(82) | Ņ ņ | - | n̩ | نْ | m | ||
(83) | O o | - | o/ˑ | ۆ | v | ||
(84) | Ō ō | - | oː | ۆٙ | v | ||
(85) | Ȯ ȯ | - | o / - (f) | ۆ࣪ | v | ||
(86) | Õ õ | - | õ | وࣸ | v | ||
(87) | Ô ô | Ôw ôw | ɔw | ۈ | s | ||
(88) | Ö ö | - | œ | ۏ | v | ||
(89) | Ø ø | - | ø | ۋ | v | ||
(90) | Ǫ ǫ | Ǫw ǫw | əʊ̯ | وࣺ | s | ||
(91) | P p | Pp pp | p | پ | c | ||
(92) | Pʰ pʰ | Ph ph | pʰ | ڀ | c | ||
(93) | Q q | Qq qq | q | ق | c | ||
(94) | R r | Rr rr | r | ر | c | ||
(95) | Rr rr | Rrr rrr | r | ڕ | c | ||
(96) | Rʰ rʰ | Rh rh | ɾʰ | رٛ | c | ||
(97) | Ř ř | Řř řř | ɹ | ڒ | c | ||
(98) | Řʰ řʰ | Řh řh | ɹʱ | رࣸ | c | ||
(99) | Ŕ ŕ | Řŕ řŕ | ɽ / ʀ | ړ | c | ||
(100) | Ŗ ŗ | Ŗr ŗr | r̩ | رْ | m | ||
(101) | Ṛ ṛ | Ṛř ṛř | ɹ̩ | ڒ࣪ | m | ||
(102) | S s | Ss ss | s | س | c | ||
(103) | Sʰ sʰ | Sh sh | sʰ | ښ | c | ||
(104) | Ş ş | Şş şş | ʃ | ش | c | ||
(105) | Şʰ şʰ | Şh şh | ʃʰ | ݜ | c | ||
(106) | Ṣ ṣ | Ṣṣ ṣṣ | sˤ | ص | c | ||
(107) | Ṡ ṡ | Ṡṡ ṡṡ | ʂ | سٚ | c | ||
(108) | Ŝ ŝ | Ŝŝ ŝŝ | ç | ݾ | c | ||
(109) | Š š | Şç şç | ʃt͡ʃ. / .ʃt͡ʃ | ڛ | c | ||
(110) | T t | Ť ť | t | ت | c | ||
(111) | Ť ť | Ťt ťt | tˑ (l) | تّ | c | ||
(112) | Tʰ tʰ | Th th | tʰ | ٿ | c | ||
(113) | Ṯ ṯ | Ṯṯ ṯṯ | θ | ث | c | ||
(114) | Ṭ ṭ | Ṭṭ ṭṭ | tˤ | ط | c | ||
(115) | Ṫ ṫ | Ṫṫ ṫṫ | ʈ | ټ | c | ||
(116) | ᵀ ᵗ | - | h (fin) / - (fin, d) / t (med) | ة | c | ||
(117) | Ț ț | Tŝ tŝ | t͡ɕ | تٛ | c | ||
(118) | U u | - | u | و | v | ||
(119) | Û û | - | uˑ/ː | ۉ | v | ||
(120) | Ũ ũ | - | ũ | وࣷ | v | ||
(121) | Ü ü | - | y/ˑ/ː | ۊ | v | ||
(122) | Ů ů | Ůf ůf / ův ův | f (fin), v (med) | ࢫ | c | ||
(123) | Ǔ ǔ | - | ɯ/ˑ/ː | وٙٙ | v | ||
(124) | V v | Vv vv | v | ڤ | c | ||
(125) | Vʰ vʰ | Vh vh | vʱ | ڤٚ | c | ||
(126) | W w | Ww ww | w | و | s | ||
(127) | Ŵ ŵ | Ŵŵ ŵŵ | ɸ | ۄ | c | ||
(128) | Ẃ ẃ | Iww iww | ɯw | ڡ | c | ||
(129) | Ẁ ẁ | Êww êww | ew | ڡٚ | c | ||
(130) | Ẇ ẇ | Ẇv ẇv | v̩ | ڡٙ | m | ||
(131) | Wu wu | - | wu | وُ | v | ||
(132) | ᵂ ʷ | - | ʷ | ٝ | c | ||
(133) | X x | Xx xx | x | خ | c | ||
(134) | Ẍ ẍ | Ẍx ẍx / Ẍǧ ẍǧ | x (fin), ɣ (med) | غْ | c | ||
(135) | Ẋ ẋ | Ẋs ẋs | ks | ــٛٚـ | c | ||
(136) | Y y | Yy yy | j | ی | s | ||
(137) | Yî yî | - | ji/ˑ | یِ | v | ||
(138) | ʸ ʸ | - | ʲ | ِ | c | ||
(139) | Z z | Zz zz | z | ز | c | ||
(140) | Zʰ zʰ | Zh zh | zʱ | ڗ | c | ||
(141) | Ż ż | Ts ts | t͡s | ځ | c | ||
(142) | Ẓ ẓ | Ẓẓ ẓẓ | zˤ | ظ | c | ||
(143) | Ž ž | Dz dz | d͡z | څ | c | ||
(144) | Ẑ ẑ | Ẑẑ ẑẑ | ʐ | ژࣺ | c | ||
(145) | ʔ ɂ | ʔɂ ɂɂ | ʔ | ئ | c | ||
(146) | ʿ ʿ | ʿʿ | ʕ | ع | c |
Grammar
Gramatîk
گراماتیک
Personal pronouns
Singular | Plural | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | |||||
Masc. | Fem. | Neutr. | Impers. | Plur. | Polite. | |||||
(English) | I | you (sing.) | he | she | it | you (impers.) | we | you (plur.) | you (pol.) | they |
Nominative | āz ئەٙز |
tû تۉ |
ew ئەو |
we وە |
to تۆ |
ûn ئۉن |
em ئەم |
şomâ شۆماٚ |
hûn ھۉن |
unhâ ئونھاٚ |
Dative | minêh مۀنےٛ |
tebîʲ تەبیٖ |
êwār ئێوەٙر |
îwār ئیوەٙر |
tiwār تۀوەٙر |
ûnêh ئۉنےٛ |
emêh ئەمےٛ |
şomâyêh شۆماٚیےٛ |
hinêh ھۀنےٛ |
unhâyêh ئۉنھاٚیےٛ |
Accusative | minu مۀنو |
tā تەٙ |
êwān ئێوەٙن |
îwān ئیوەٙن |
tʷān تٝەٙن |
ûnu ئۉنو |
emu ئەمو |
şomâyu شۆماٚیو |
hinâ ھۀناٚ |
unhâyu ئونھاٚیو |
Possessive | min مۀن |
tvậy تڤاٚ࣪ی |
ewîn ئەوین |
îwîn ئیوین |
tiwîn تۀوین |
ńegov ڼەگۆڤ |
mâ ماٚ |
şimîn شۀمین |
hûnem ھۉنەم |
ńîĥov ڼیھٛۆڤ |
Nouns
Declension of Nouns
Ending with a semi- or consonant besides h, ǐ, ï and y
Entire Word | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -o ۆ- |
-a ا- |
-ê ێ- |
-ân اٚن- |
-âno اٚنۆ- |
-âna اٚنا- |
-ânê اٚنێ- |
Dative | -êh ےٛ- |
-êyo ێیۆ- |
-êya ێیا- |
-êyê ێیێ- |
-ânêh اٚنےٛ- |
-ânêyo اٚنێیۆ- |
-ânêya اٚنێیا- |
-ânêyê اٚنێیێ- |
Accusative | -u و- |
-uyo ویۆ- |
-uya ویا- |
-uyê ویێ- |
-ânu اٚنو- |
-ânuyo اٚنویۆ- |
-anuya اٚنویا- |
-ânuyê اٚنویێ- |
(((Stem))) | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | ||||||||
Dative | ||||||||
Accusative |
Ending with an n
Entire Word | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -o ۆ- |
-a ا- |
-ê ێ- |
-hâ ھاٚ- |
-hâyo ھاٚیۆ- |
-hâya ھاٚیا- |
-hâyê ھاٚیێ- |
Dative | -êh ےٛ- |
-êyo ێیۆ- |
-êya ێیا- |
-êyê ێیێ- |
-hâyêh ھاٚیےٛ- |
-hâyêto ھاٚیێتۆ- |
-hâyêta ھاٚیێتا- |
-hâyêtê ھاٚیێتێ- |
Accusative | -u و- |
-uyo ویۆ- |
-uya ویا- |
-uyê ویێ- |
-hâyu ھاٚیو- |
-hâyuto ھاٚیوتۆ- |
-hâyuta ھاٚیوتا- |
-hâyutê ھاٚیوتێ- |
Ending with a vowel
The vowels able to let a noun be declined like the following chart shows: ã, â, ẫ, ậ, ä, e, ẽ, ë, ī, õ, ö, ø, ũ, û
Entire Word | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -yo یۆ- |
-ya یا- |
-yê یێ- |
-yân یاٚن- |
-yâno یاٚنۆ- |
-yâna یاٚنا- |
-yânê یاٚنێ- |
Dative | -yêh یےٛ- |
-yêto یێتۆ- |
-yêta یێتا- |
-yêtê یێتێ- |
-yânêh یاٚنےٛ- |
-yânêyo یاٚنێیۆ- |
-yânêya یاٚنێیا- |
-yânêyê یاٚنێیێ- |
Accusative | -yu یو- |
-yuto یوتۆ- |
-yuta یوتا- |
-yutê یوتێ- |
-yânu یاٚنو- |
-yânuyo یاٚنویۆ- |
-yânuya یاٚنویا- |
-yânuyê یاٚنویێ- |
Ending with a y
Entire Word | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -o ۆ- |
-a ا- |
-ê ێ- |
-ân اٚن- |
-âno اٚنۆ- |
-âna اٚنا- |
-ânê اٚنێ- |
Dative | -êh ےٛ- |
-êto ێتۆ- |
-êta ێتا- |
-êtê ێتێ- |
-ânêh اٚنےٛ- |
-ânêyo اٚنێیۆ- |
-ânêya اٚنێیا- |
-ânêyê اٚنێیێ- |
Accusative | -u و- |
-uto وتۆ- |
-uta وتا- |
-utê وتێ- |
-ânu اٚنو- |
-ânuyo اٚنویۆ- |
-ânuya اٚنویا- |
-ânuyê اٚنویێ- |
Ending with an h
Except final h | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -yo یۆ- |
-ya یا- |
-yê یێ- |
-yân یاٚن- |
-yâno یاٚنۆ- |
-yâna یاٚنا- |
-yânê یاٚنێ- |
Dative | -yêh یےٛ- |
-yêto یێتۆ- |
-yêta یێتا- |
-yêtê یێتێ- |
-yânêh یاٚنےٛ- |
-yânêyo یاٚنێیۆ- |
-yânêya یاٚنێیا- |
-yânêyê یاٚنێیێ- |
Accusative | -yu یو- |
-yuto یوتۆ- |
-yuta یوتا- |
-yutê یوتێ- |
-yânu یاٚنو- |
-yânuyo یاٚنویۆ- |
-yânuya یاٚنویا- |
-yânuyê یاٚنویێ- |
When the two last consonants are y and h (with a vowel between them), or also for nouns ending with ᵗ
Except final h/ᵗ | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -to تۆ- |
-ta تا- |
-tê تێ- |
-tân تاٚن- |
-tâno تاٚنۆ- |
-tâna تاٚنا- |
-tânê تاٚنێ- |
Dative | -têh تےٛ- |
-têyo تێیۆ- |
-têya تێیا- |
-têyê تێیێ- |
-tânêh تاٚنےٛ- |
-tânêyo تاٚنێیۆ- |
-tânêya تاٚنێیا- |
-tânêyê تاٚنێیێ- |
Accusative | -tu تو- |
-tuyo تویۆ- |
-tuya تویا- |
-tuyê تویێ- |
-tânu تاٚنو- |
-tânuyo تاٚنویۆ- |
-tânuya تاٚنویا- |
-tânuyê تاٚنویێ- |
-ȧ(-)
Entire Word | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Singular | Plural | |||||||
Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | Normal | Pos1 | Pos2 | Pos3 | |
Nominative | - | -a-o ا-ۆ- |
-e-a ە-ا- |
-a-ê ا-ێ- |
-e-ân ە-اٚن- |
-e-âno ە-اٚنۆ- |
-e-âna ە-اٚنا- |
-e-ânê ە-اٚنێ- |
Dative | -a-êh ا-ےٛ- |
-a-êyo ا-ێیۆ- |
-a-êya ا-ێیا- |
-a-êyê ا-ێیێ- |
-e-ânêh ە-اٚنےٛ |
-e-ânêyo ە-اٚنێیۆ- |
-e-ânêya ە-اٚنێیا- |
-e-ânêyê ە-اٚنێیێ |
Accusative | -e-u ە-و- |
-e-uyo ە-ویۆ- |
-e-uya ە-ویا- |
-e-uyê ە-ویێ- |
-e-ânu ە-اٚنو- |
-e-ânuyo ە-اٚنویۆ- |
-e-ânuya ە-اٚنویا- |
-e-ânuyê ە-اٚنویێ |
If the letter after the ȧ is nothing, an h, ʸ, ǐ or ï, the "y" shown in the last chart turns into t.
Other rules
Ǐ turns to iy, ï to ïy, ô to ậw, ǫ to öw, ẃ to iw, ẁ to êw, č to şt and ć to st, when being the final letter of an unflexed word. When the last vowel is å, ė, į or ȯ, it disappears in the flexed form of a word.
Verbs
Every verb is declined regularly except of îmü (between to have and to be) and morü (to be).
Personal Pronouns | Indicative | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Present | Past | Future | Future Perfect | |||
Standard | Simplified | Standard | Simplified | |||
Āz ئەٙز |
-o ۆ- |
-obû ۆبۉ- |
ço -ü چۆ -ۊ |
dêʲ -o دێٖ -ۆ |
ço -übû چۆ -ۊبۉ |
dêʲ -obû دیٖ -ۆبۉ |
Tû تۉ |
-ê ێ- |
-îbû یبۉ/-یِبۉ- |
çê -ü چە -ۊ |
dêʲ -ê دێٖ -ێ |
çê -übû چێ -ۊبۉ |
dêʲ -îbû دێٖ -یبۉ/دێٖ -یِبۉ |
Ew/We/To/Ûn ئەو/وە/تۆ/ئۉن |
-ā ەٙ- |
-ābû ەٙبۉ- |
çā -ü چەٙ -ۊ |
dêʲ -ā دێٖ -ەٙ |
çā -übû چەٙ -ۊبۉ |
dêʲ -ābû دێٖ -ەٙبۉ |
Em ئەم |
-âm اٚم- |
-âbûn اٚبۉن- |
çâm -ü چاٚم -ۊ |
dêʲ -âm دێٖ -اٚم |
çâm -übûn چاٚم -ۊبۉن |
dêʲ -âbûn دێٖ -اٚبۉن |
Şomâ/Hûn شۆماٚ/ھۉن |
-in ۀن- |
-îbûn یبۉن/-یِبۉن |
çøn -ü چۋن -ۊ |
dêʲ -in دێٖ -ۀن |
çøn -übûn چۋن -ۊبۉن |
dêʲ -îbûn دێٖ -یبۉن/-یِبۉن |
Ûnhâ ئۉنھاٚ |
-ānd ەٙند- |
-ābûn ەٙبۉن- |
çøn -ü چۋن -ۊ |
dêʲ -ānd دێٖ -ەٙند |
çøn -übûn چۋن -ۊبۉن |
dêʲ -ābûn دێٖ -ەٙبۉن |
Personal Pronouns | Optative, Subjunctive, Jussive | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Present | Past | Future | Future Perfect | |||
Standard | Simplified | Standard | Simplified | |||
Āz ئەٙز |
bi-o بۀ-ۆ |
bi-obû بۀ-ۆبۉ |
biço -ü بۀچۆ -ۊ |
dêʲ bi-o دێٖ بۀ-ۆ |
biço -übû بۀچۆ -ۊبۉ |
dêʲ bi-obû دێٖ بۀ-ۆبۉ |
Tû تۉ |
bi-ê بۀ-ێ |
bi-îbû بۀ-یبۉ |
biçê -ü بۀچێ -ۊ |
dêʲ bi-ê دێٖ بۀ-ێ |
biçê -übû بۀچێ -ۊبۉ |
dêʲ bi-îbû دێٖ بۀ-یبۉ |
Ew/We/To/Ûn ئەو/وە/تۆ/ئۉن |
bi-ā بۀ-ەٙ |
bi-ābû بۀ-ەٙبۉ |
biçā -ü بۀچەٙ -ۊ |
dêʲ bi-ā دێٖ بۀ-ەٙ |
biçā -übû بۀچەٙ -ۊبۉ |
dêʲ bi-ābû دێٖ بۀ-ەٙبۉ |
Em ئەم |
bi-âm بۀ-اٚم |
bi-âbûn بۀ-اٚبۉن |
biçâm -ü بۀچاٚم -ۊ |
dêʲ bi-âm دێٖ بۀ-اٚم |
biçâm -übûn بۀچاٚم -ۊبۉن |
dêʲ bi-âbûn دێٖ بۀ-اٚبۉن |
Şomâ/Hûn شۆماٚ/ھۉن |
bi-in بۀ-ۀن |
bi-îbûn بۀ-یبۉن |
biçøn -ü بۀچۋن -ۊ |
dêʲ bi-in دێٖ بۀ-ۀن |
biçøn -übûn بۀچۋن -ۊبۉن |
dêʲ bi-îbûn دێٖ بۀ-یبۉن |
Ûnhâ ئۉنھاٚ |
bi-ānd بۀ-ەٙند |
bi-ābûn بۀ-ەٙبۉن |
biçøn -ü بۀچۋن -ۊ |
dêʲ bi-ānd دێٖ بۀ-ەٙند |
biçøn -übûn بۀچۋن -ۊبۉ |
dêʲ bi-ābûn دێٖ بۀ-ەٙبۉن |
Here the negated forms:
Personal Pronouns | Indicative | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Present | Past | Future | Future Perfect | |||
Standard | Simplified | Standard | Simplified | |||
Āz ئەٙز |
nā -o نەٙ -ۆ |
nā -obû نەٙ -ۆبۉ |
nāço -ü نەٙچۆ -ۊ |
dêʲ nā -o دێٖ نەٙ -ۆ |
nāço -übû نەٙچۆ -ۊبۉ |
dêʲ nā -obû دێٖ نەٙ -ۆبۉ |
Tû تۉ |
nā -ê نەٙ -ێ |
nā -îbû نەٙ -یبۉ |
nāçê -ü نەٙچێ -ۊ |
dêʲ nā -ê دێٖ نەٙ -ێ |
nāçê -übû نەٙچێ -ۊبۉ |
dêʲ nā -îbû دێٖ نەٙ -یبۉ |
Ew/We/To/Ûn ئەو/وە/تۆ/ئۉن |
nā -ā نەٙ -ەٙ |
nā -ābû نەٙ-ەٙبۉ |
nāçā -ü نەٙچەٙ -ۊ |
dêʲ nā -ā دێٖ نەٙ -ەٙ |
nāçā -übû نەٙچەٙ -ۊبۉ |
dêʲ nā -ābû دێٖ نەٙ -ەٙبۉ |
Em ئەم |
nā-âm نەٙ -اٚم |
nā -âbûn نەٙ -اٚبۉن |
nāçâm -ü نەٙچاٚم -ۊ |
dêʲ nā -âm دێٖ نەٙ -اٚم |
nāçâm -übûn نەٙچاٚم -ۊبۉن |
dêʲ nā -âbûn دێٖ نەٙ -اٚبۉن |
Şomâ/Hûn شۆماٚ/ھۉن |
nā -in نەٙ -ۀن |
nā -îbûn نەٙ -یبۉن |
nāçøn -ü نەٙچۋن -ۊ |
dêʲ nā -in دێٖ نەٙ -ۀن |
nāçøn -übûn نەٙچۋن -ۊبۉن |
dêʲ nā -îbûn دێٖ نەٙ -یبۉن |
Ûnhâ ئۉنھاٚ |
nā -ānd نەٙ -ەٙند |
nā -ābûn نەٙ -ەٙبۉن |
nāçøn -ü نەٙچۋن -ۊ |
dêʲ nā -ānd دێٖ نەٙ -ەٙند |
nāçøn -übûn نەٙچۋن -ۊبۉ |
dêʲ nā -ābûn دێٖ نەٙ -ەٙبۉن |
Personal Pronouns | Optative, Subjunctive, Jussive | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Present | Past | Future | Future Perfect | |||
Standard | Simplified | Standard | Simplified | |||
Āz ئەٙز |
binā -o بۀنەٙ -ۆ |
binā -obû بۀنەٙ -ۆبۉ |
bināço -ü بۀنەٙچۆ -ۊ |
dêʲ binā -o دێٖ بۀنەٙ -ۆ |
bināço -übû بۀنەٙچۆ -ۊبۉ |
dêʲ binā -obû دێٖ بۀنەٙ -ۆبۉ |
Tû تۉ |
binā -ê بۀنەٙ -ێ |
binā -îbû بۀنەٙ -یبۉ |
bināçê -ü بۀنەٙچێ -ۊ |
dêʲ binā -ê دێٖ بۀنەٙ -ێ |
bināçê -übû بۀنەٙچێ -ۊبۉ |
dêʲ binā -îbû دێٖ بۀنەٙ -یبۉ |
Ew/We/To/Ûn ئەو/وە/تۆ/ئۉن |
binā -ā بۀنەٙ -ەٙ |
binā -ābû بۀنەٙ-ەٙبۉ |
bināçā -ü بۀنەٙچەٙ -ۊ |
dêʲ binā -ā دێٖ بۀنەٙ -ەٙ |
bināçā -übû بۀنەٙچەٙ -ۊبۉ |
dêʲ binā -ābû دێٖ بۀنەٙ -ەٙبۉ |
Em ئەم |
binā-âm بۀنەٙ -اٚم |
binā -âbûn بۀنەٙ -اٚبۉن |
bināçâm -ü بۀنەٙچاٚم -ۊ |
dêʲ binā -âm دێٖ بۀنەٙ -اٚم |
bināçâm -übûn بۀنەٙچاٚم -ۊبۉن |
dêʲ binā -âbûn دێٖ بۀنەٙ -اٚبۉن |
Şomâ/Hûn شۆماٚ/ھۉن |
binā -in بۀنەٙ -ۀن |
binā -îbûn بۀنەٙ -یبۉن |
bināçøn -ü بۀنەٙچۋن -ۊ |
dêʲ binā -in دێٖ بۀنەٙ -ۀن |
bināçøn -übûn بۀنەٙچۋن -ۊبۉن |
dêʲ binā -îbûn دێٖ بۀنەٙ -یبۉن |
Ûnhâ ئۉنھاٚ |
binā -ānd بۀنەٙ -ەٙند |
binā -ābûn بۀنەٙ -ەٙبۉن |
bināçøn -ü بۀنەٙچۋن -ۊ |
dêʲ binā -ānd دێٖ بۀنەٙ -ەٙند |
bināçøn -übûn بۀنەٙچۋن -ۊبۉ |
dêʲ binā -ābûn دێٖ بۀنەٙ -ەٙبۉن |
For the Conjunctive mood, you conjugate the verb "zerikü / زەرۀکـــۊ", while you then use one of the infinitive forms for the next verb. For example:
"He said that you weren't speaking Hawari, is that true?
in Hawari there are two possibilities, either:
"Ew goftābû ke tû nā prîçê zimânuya Ħāwārî, że taʲ? ئەو گۆفتەٙبۉ کە تۉ نەٙ پریچێ زۀماٚنویا حەٙوەٙری، ځە تاٖ؟"
or also:
"Ew goftābû tû nā zerikê prîçü zimânuya Ħāwārî, że taʲ? ئەو گۆفتەٙبۉ تۉ نەٙ زەرۀکێ پریچۊ زۀماٚنویا حەٙوەٙری، ځە تاٖ؟"
Prepositions
Prepozîżʸonhâ
پرەپۆزیځِۆنھاٚ
In the Hawari language, there are a few kinds of prepositions. If a preposition has at least two syllables, ending with an -i / ۀ-, the object is formed through the accusative case. Many syllables + ending with an -a, -ê or -o / ا، -ێ، -ۆ-, are followed by an object in its possessive case.
Xort ji jinêh dovtābû pārâyuta nîdî, îwār şukri. => The boy received the needed money from a woman, thanking her.
Li kĺasêyo min, yāk ħār zârok utîĺîzā iPhone'u. => In my class, every single child uses an iPhone.
Here is a list of some prepositions with its needed case.
Preposition | Needed Case |
---|---|
ʿam عام with |
Dative |
bî بی about |
Accusative |
bo بۆ for |
Accusative |
çimik چۀمۀک because of, through |
Dative |
êẋept ئێګەپت except |
Dative |
ji ژۀ from, by |
Dative |
ka کا like |
Dative |
ki کۀ than |
Depends on the case of the other object |
li لۀ in |
Dative / Accusative |
lidʷey لۀدٝەی after or for (a person) |
Accusative |
ligeĺ لۀگەڵ with, by |
Dative |
liser لۀسەر on, onto |
Accusative |
naj ناژ on |
Dative / Accusative |
nax ناخ onto, to |
Accusative |
ńemaga ڼەماگا except of |
Possessive |
pro پرۆ in favor of |
Dative |
sẫ ساࣷ without |
Accusative |
zi زۀ till |
Accusative |
żirka ځۀرکا near |
Possessive |
Irregular Verbs
Verbâna Nā Reguĺî
ڤەرباٚنا نەٙ رێگوڵی
to be
morü
مۆرۊ
Personal Pronouns | to be | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Present | Past | Past Perfect | Future | Future Perfect | ||||||
when it appears after | a consonant | an m | an h | a vowel | Standard | Simplified | Standard | Simplified | ||
Āz ئەٙز |
ām ئەٙم |
mo مۆ |
bûmo بۉمۆ |
mābûmo مەٙبۉمۆ |
ço morü چۆ مۆرۊ |
dêʲ mo دێٖ مۆ |
ço morübû چۆ مۆرۊبۉ |
dêʲ mobû دێٖ مۆبۉ | ||
Tû تۉ |
ê ئێ |
yê یێ |
bûyê بۉیێ |
mābûyê مەٙبۉیێ |
çê morü چێ مۆرۊ |
dêʲ yê دێٖ یێ |
çê morübû چێ مۆرۊبۉ |
dêʲ bûyê دێٖ بۉیێ | ||
Ew/We/To/Ûn ئەو/وە/تۆ/ئۉن |
ā ئەٙ |
yā یەٙ |
(y-)ābû ئەٙبۉ/یەٙبۉ |
mābû مەٙبۉ |
çā morü چەٙ مۆرۊ |
dêʲ yā دێٖ یەٙ |
çā morübû چەٙ مۆرۊبۉ |
dêʲ yābû دێٖ یەٙبۉ | ||
Em ئەم |
âm ئاٚم |
o ئۆ |
no نۆ |
bûno بۉنۆ |
mābûno مەٙبۉنۆ |
çâm morü چاٚم مۆرۊ |
dêʲ no دێٖ نۆ |
çâm morübû چاٚم مۆرۊبۉ |
dêʲ bûno دێٖ بۉنۆ | |
Şomâ/Hûn شۆماٚ/ھۉن |
in ۀن |
çøn morü چۋن مۆرۊ |
çøn morübû چۋن مۆرۊبۉ | |||||||
Ûnhâ ئۉنھاٚ |
ānd ئەٙند |
çøn morü چۋن مۆرۊ |
çøn morübû چۋن مۆرۊبۉ |
Personal Pronouns | to be | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Present | Past | Past Perfect | Future | Future Perfect | |||
Standard | Simplified | Standard | Simplified | ||||
Āz ئەٙز |
bim بۀم |
bibûm بۀبۉم |
mābim مەٙبۀم |
biçûbem بۀچۉبەم |
dêʲ bim دێٖ بۀم |
biçûbûm بۀچۉبۉم |
dêʲ bûm دێٖ بۉم |
Tû تۉ |
bêyê بێیێ |
bibûyê بۀبۉیێ |
mābê مەٙبێ |
biçûbê بۀچۉبێ |
dêʲ bêyê دێٖ بێیێ |
biçûyêbû بۀچۆیێبۉ |
dêʲ bibûyê دێٖ بۀبۉیێ |
Ew/We/To/Ûn ئەو/وە/تۆ/ئۉن |
bā بەٙ |
bibûyā بۀبۉیەٙ |
māye مەٙیە |
biçûbā بۀچۉبەٙ |
dêʲ bā دێٖ بەٙ |
biçûyābû بۀچۉیەٙبۉ |
dêʲ bibûyā دێٖ بۀبۉیەٙ |
Em ئەم |
bîn بین |
bibûn بۀبۉن |
meyîn مەیِن |
biçûbîn بۀچۉبین |
dêʲ bîn دێٖ بین |
biçûbûn بۀچۉبۉن |
dêʲ bûn دێٖ بۉن |
Şomâ/Hûn شۆماٚ/ھۉن |
bîne بینە |
bibûne بۀبۉنە |
meyîne مەیِنە |
biçûbîne بۀچۉبینە |
dêʲ bîne دێٖ بینە |
biçûbûne بۀچۉبۉنە |
dêʲ bûne دێٖ بۉنە |
Ûnhâ ئۉنھاٚ |
bîn بین |
bibûn بۀبۉن |
meyîn مەیِن |
biçûbîn بۀچۉبین |
dêʲ bîn دێٖ بین |
biçûbûn بۀچۉبۉن |
dêʲ bûn دێٖ بۉن |
Vocabulary
Vokabuĺar
ڤۆکابوڵار
Swadesh list
# | English Îňĺîzî ئیـݩڵــــیزٮــی |
Hawari Ħāwārî حـەٙوەٙرٮـــی |
Persian Fârsî / فـاٚرسـی (Romanized) |
Persian Fârsî فـاٚرسـی |
Hindi-Urdu HÛU / ھۉو (Romanized) |
Hindi-Urdu Hindî û Urdûyî ھـۀندٮـی ئۉ ئـوردۉٮـیِ |
Pashto Pâxtōyî پـاٚختـۆۤٮـیِ |
Northern Kurdish Kurmâncî کـورمـاٚنجــی |
Sanskrit Sanskrītî سانســکریــۤـــتــی |
Sanskrit Sanskrītî / سانســکریــۤــتــی (Romanized) |
Romani Românî رۆمــــاٚنــــی |
Punjabi Poncâbî / پۆنجـــاٚبـــی (Gurmukhi Script and Romanized) |
Ossetian Îrâvânî ئیـــراٚڤــاٚنـــی | Bengali Beŋalî / بەݩْالـــــی |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | I | āz |
man | مَن | maiṃ | मैं میں |
زه zə |
min ez |
अहम् | aham | me | ਮੈਂ main |
æз | আমি |
2 | thou | tû |
to/tu | تو | tū tum āp |
तू तुम आप تو آپ |
ته t̪ə |
tu | त्वम् | tvam bhavant hon. |
tu | ਤੂੰ tūn | ды | তুই |
3 | we | em |
mā | ما | ham | हम هَم |
موږ muʐ/muŋg |
em me |
वयम् | vayam | ame | ਅਸੀਂ asīn | мах | আমরা |
4 | this | īn |
in | این | yeh is |
यह इस یہ اِس |
دا d̪ɑ |
ev | एतत् | etat | kado | ਇਹ ih |
уый | |
5 | that | ḑâ |
ān | آن | voh us |
वह उस وه اُس |
هغه haɣa |
ew | तत् | tat | kodo | ਉਹ uh |
æй | |
6 | who | kî |
ki | کی | kaun | कौन | څوک t͡sok |
kî | क | ka | kon | ਕੌਣ kaun |
чи | |
7 | what | çi |
che/chi | چِه | kyā | क्या کیا |
څه t͡sə |
çi | किम् | kim | so | ਕੀ kī |
цы | |
8 | not | nā |
na | نَه | nahīṃ | नहीं نہیں |
نه na |
na ne |
न | na | na | ਨਹੀਂ nahīn |
нæ | |
9 | all | ħār |
hame/hama | همه | sab sārā |
सब सारा سب سارا |
ټول ʈol |
hemû giş tev |
सर्व निखिल |
sarva nikhila |
sa | ਸਭ sabh |
иууылдæр | |
10 | many | gālāk/pirr |
besyār bas |
بسیار بس |
bahut zyāda |
बहुत ज़्यादा بہت زياده |
ډېر ɖer |
gelek pirr |
बहु | bahu | but | ਬਹੁਤ bahut |
бирæ | |
11 | one | yāk |
yek/yak | یک | ek | एक ایک |
يو jaw |
yek êk |
एक | eka | jekh | ਇੱਕ ikk |
иу | |
12 | two | do |
do | دو | do | दो دو |
دوه d̪wa |
du | द्वि | dvi | duj | ਦੋ do |
дыууæ | |
13 | big | kābīrî / māznî |
bozorg | بُزُرگ | baṛā | बड़ा بڑا |
لوی loi |
gir mezin gewre |
महन्त् | mahant | baro | ਵੱਡਾ vadda |
дынджыр | |
14 | long | bālāndî |
boland | بُلَند | lambā | लम्बा لمبا |
اوږد uʐ d̪/ug d̪/ugəd̪ |
bilind | दीर्घ | dīrgha | lungo | ਲੰਬਾ lamba |
даргъ | |
15 | small | piçûkî |
kuchek | کوچِک | choṭā | छोटा چهوٹا |
وړکوټی / وړوکی waɺ̢ukay / waɺ̢koʈay |
biçûk | क्षुद्र | kśudra | cino | ਛੋਟਾ choṭa |
чысыл | |
16 | woman | jin |
zan | زَن | aurat nārī |
औरत नारी عورت |
ښځه ʂəd͡za/xәd͡za |
jin afret |
स्त्री | strī | ʒuvli | ਜ਼ਨਾਨੀ zanāni |
сылгоймаг | |
17 | man (adult male) |
mārd |
mard | مَرد | ādmī mard |
आदमी मर्द آدمی مَرد |
سړی saɺ̢ai |
mêr | नर पुरुष |
nara purush |
mursh | ਆਦਮੀ ādami |
лæг | |
18 | man (human being) |
însän / mirov (-øm) |
nafar fard shakhṣ ensān kas |
نَفَر فَرد شَخص اِنسان کَس |
vyakti manuṣya shakhs insān |
व्यक्ति मनुष्य इनसान انسان شخص |
وګړى wagәɺ̢ai |
mirov meriv |
मानव जन मनुः |
manav jana manuḥ |
manuś | ਮਨੁੱਖ manukh |
адæймаг, also марддæг | |
19 | bird | çivîk |
parande | پَرَندِه | pakśī ciṛiyā parindā |
पक्षी चिड़िया پرنده |
مرغۍ / مرغه marγa / mәrγәi |
çivîk balinde |
पक्षिन् खग |
pakśin khaga |
chiriklyi | ਪੰਛੀ panchhi |
цъиу | |
20 | dog | qoçik |
sag | سَگ | kuttā | कुत्ता کتا |
سپی spai |
seg kûçik |
श्वन् | śvan | zhukel | ਕੁੱਤਾ kutta |
куыдз | |
21 | louse | ŝʸipîşk |
shepesh | شِپِش | jūṃ | जूँ جوں |
سپږه spәʐa/spәga |
sipî | यूक | yūka | zhuv | ਜੂੰ jūn |
сыст | |
22 | tree | ḍar |
derakht | دِرَخت | peṛ darakht |
पेड़ درخت |
ونه wəna |
dar | तरु वृक्ष |
taru vṛkśa |
kasht | ਦਰਖਤ darakhat |
бæлас | |
23 | seed | bezār |
dāne tokhm |
دانِه| تُخم |
bīj | बीज | زڼی zəɳy |
tov bizir |
बीज वाप |
bīja vaap |
sumburo | ਬੀ bi |
тауинаг | |
24 | leaf | pêĺ |
barg | بَرگ | pattī pattā |
पत्ती पत्ता پتى پتا |
پاڼه pɑɳa |
pêl | पर्ण पत्र |
parṇa patra |
patrin | ਪੱਤਾ patta |
сыф | |
25 | root | râw |
rishe | ریشِه | jaṛ | जड़ جڑ |
ولۍ wələi |
reh | मूल जट |
mūla jat |
rikita | ਜੜ jar |
уидæг | |
26 | bark | ǧâşik |
pust-e derakht | پوستِ دِرَخت | chāl | छाल چھال] |
برج barj |
qaşik qal |
वल्क | valka | korca | ਛਿੱਲ chhill |
рæйд | |
27 | skin | pûć |
pust | پوست | tvacā camṛā chāl |
त्वचा चमड़ा छाल چهال |
څرمن / پوستکی t͡sarmən / post̪əkai |
çerm | त्वचा चर्मन् |
tvacha carman |
morchi | ਚਮੜੀ chamri |
царм | |
28 | meat | gusht | goč |
گوشت | māṃs gosht |
मांस گوشت |
غوښه ɣwaʂa/ɣwaxa |
goşt | मांस | māṃsa | mas | ਮਾਸ mās |
дзидза, also фыд | |
29 | blood | xon |
khun | خون | rakt khūn lahū |
रक्त ख़ून लहू خون |
وينه wina |
xwîn | रक्त रुधिर लोह |
rakta rudhira loha |
rat | ਖੂਨ khūn |
туг | |
30 | bone | hāwkāy |
ostokhān | اُستُخوان | asthi haḍḍi |
अस्थि हड्डी هڈى |
هډوکى haɖukai |
hestî | अस्थन् हड्ड |
asthan haDDa |
kokalo | ਹੱਡੀ haddi |
стæг | |
31 | fat (n.) | qälįw |
rowghan charbi |
رَوغَن چَربی |
vasā | वसा | gwari | qelew | पुष्ट स्थूल मेद पीवर |
puṣṭa sthūla meda pivara |
thulo | ਚਰਬੀ charbi |
сой | |
32 | fire | âẍir |
ātesh | آتِش | āg agni |
आग अग्नि آگ |
اور or |
agir | अग्नि अगिर |
agni agira |
jag | ਅੱਗ agg |
арт | |
33 | egg | ħêg |
tokhm | تُخم | aṇḍā | अंडा انڈا |
هګۍ hagəi |
hêk | अण्ड | aṇḍa | anro | ਅੰਡਾ anda |
айк | |
34 | horn | xagir |
shākh | شاخ | sīṅg | सींग | ښکر xkar/ʂkar |
qiloç | शृङ्ग | śṛṅga | shing | ਸਿੰਙ sing |
сыкъа | |
35 | tail | boże |
dom | دُم | pūñch dum |
पूँछ دم |
لکۍ lakəj |
terî boç |
पुच्छ | puccha | pori | ਪੂੰਛ pūnchh |
дымæг | |
36 | feather | rāg |
par | پَر | paṅkh par پنكھ پر |
पंख पर |
بڼه baɳa |
reg | पिच्छ | piccha | por | ਖੰਭ khambh |
сис or пæкъуы | |
37 | fish | māʿs / buļgog |
māhi | ماهی | machlī | मछ्ली مچهلى |
کب kab |
masî | मत्स्य जलज |
matsya jalaja |
masho | ਮੱਛੀ machchhi |
кæсаг | |
38 | hair | por |
mu | مو | bāl keś |
बाल केश بال |
weʂtə | por mû |
केशः कुन्तर |
keśaḥ kuntara |
bal | ਵਾਲ vāl |
хъуын | |
39 | head | sār |
sar | سَر | sar | सर سر |
sar | sar | शीर्ष मस्तक |
śīrṣa mastaka |
shero | ਸਿਰ sir |
сæр | |
40 | ear | goĥ |
gush | گوش | kān gosh |
कान کان گوش |
غوږ | guh | कर्ण | karṇa | kan | ਕੰਨ kann |
хъус | |
41 | eye | çâv |
cheshm | چِشم | āṅkh | आँख آنکه |
سترګه starga |
çav | नेत्र | netra | jakh | ਅੱਖ akkh |
цæст | |
42 | fingernail | neynog |
nākhun | ناخون | nākhūn | नाखून ناخون |
nuk | neynûk | नख | nakha | vundya | ਨਹੁੰ nahun |
ных | |
43 | nose | pōz |
damāgh bini |
دَماغ بینی |
nāk | नाक ناک |
pazə | poz lût |
नासा/नासिका घ्राण |
nāsā/nāsikā ghrāṇa |
nakh | ਨੱਕ nakk |
фындз | |
44 | mouth | dāwik |
dahān | دَهان | mūṃh mukh |
मूँह मुख |
xwlə | dev | मुख | mukha | muj | ਮੂੰਹ mūnh |
ком, дзых | |
45 | tooth | dent |
dandān | دَندان | dānt | दाँत دانت |
ɣɑʂ | didan diran |
दन्त | danta | dand | ਦੰਦ dand |
дæндæг | |
46 | tongue | dîl (zimân is only used for “language”) |
zabān | زَبان | jībh zabān |
जीभ زبان |
ʒəba | ziman | जिह्वा | jihva | shib | ਜੀਭ jībh |
æвзаг | |
47 | foot | pây |
pā | پا | pair | पैर پیر |
پښه / پاپۍ papai/px̌a |
pê | पाद | pāda | punro | ਪੈਰ pair |
фад | |
48 | knee | zânnûy |
zānu | زانو | ghuṭnā | घुटना گهٹنا |
زنګون zangun |
çok | जानु जातु |
jānu jātu |
chang | ਗੋਡਾ goda |
уæраг, зоныг | |
49 | hand | dāć |
dast | دَست | hāth | हाथ ہاتھ |
lɑs | dest | हस्त भुज कर |
hasta bhuja kara |
vast | ਹੱਥ hatth |
къух | |
50 | belly | ziwik |
shekam | شِکم | peṭ | पेट | ګېډه خېټه نس |
zik | उदर | udara | per | ਢਿੱਡ dhidd |
гуыбын | |
51 | neck | gordōw |
gardan | گَردَن | galā gardan |
गला गर्दन گردن |
اورمېږ | gerden | कण्ठ | kaṇṭha | korr | ਗਰਦਨ gardan |
æфцæг | |
52 | breast | cîcîk |
pestān | پِستان | stan chātī sīnā |
स्तन छाती सीना |
غېږ | pêsîr çiçik |
स्तन कुच वक्षस् |
stana kuca vakśas |
chuchi | ਛਾਤੀ chhāti |
дзидзи | |
53 | heart | dil / qalb |
del qalb |
دِل قَلب |
dil | दिल دل |
zɻə | dil | हृदय | hṛdaya | jilo | ਦਿਲ dil |
Зæрдæ | |
54 | liver | cegār |
jegar | جِگَر | kalejā jigar |
कलेजा جگر |
اينه | ceger | यकृत् | yakṛt | buko | ਜਿਗਰ jigar | ||
55 | drink | şitü |
nushidan | نوشیدَن | pīnā | पीना پینا |
څښل | vexwarin | पा पान पितु |
pā paan pitu |
pijel | pīna |
нуазын | |
56 | eat | boxü |
khordan | خَوردَن | khānā | खाना کهانا |
xwaɽal | xwarin | खाद् भक्ष् अद् |
khaad bhaksha ad |
xal | khāna |
хæрын | |
57 | bite | gāzīdü |
gazidan | گَزیدَن | kāṭnā | काटना | چيچل čičəl |
geztin | ग्रास खाद् |
gras khād |
dindalel | kattna | ||
58 | see | dêhnü |
didan | دیدَن | dēkhnā | देखना دیکهنا |
ليدل | dîtin | दृश् अव-लोक् वेण् |
dṛś ava-lok veN |
dikhel | dekhna |
уынын | |
59 | hear | şinîdü |
shenidan | شِنیدَن | sunnā | सुनना سننا |
اورول | bihîştin | श्रु | śru | ashunel | sunna |
хъусын | |
60 | know | zânü |
dānestan | دانِستَن | jānnā | जानना جاننا |
peʒandal | zanîn | ज्ञा विद् वेण् |
jñā vid veN |
zhanel | jānna |
зонын | |
61 | sleep | xāwtü |
khābidan | خوابیدَن | sonā | सोना سونا |
بيدېدل | razan xewtin |
स्वप् शय निद्रा |
svap shaya nidra |
sovel | sauna |
хуыссын | |
62 | die | mirdü / umrü |
mordan | مُردَن | marnā | मरना مرنا |
məɽ kedal | mirin | मृ/म्रयति | mṛ/mṛyati | merel | marna |
мæлын | |
63 | kill | koştü / ubîçü |
koshtan | کشتَن | mārnā | मारना مارنا |
wažəl / məɽ kawal | kuştin | हन्/हन्ति/हननं मारयति |
han/hanti/hananaṃ mārayati |
mudarel | mārna |
марын | |
64 | swim | şinâyü |
shenā kardan | شِنا کردَن | tairnā | तैरना تیرنا |
لامبل | ajnaberî lîstin mele kirin |
तॄ/तरण प्लु/प्लवण |
tṝ/taraṇa plu/plavaṇa |
plemel | tairna |
ленк кæнын | |
65 | fly (v.) | fārrü |
paridan | پَریدَن | uṛnā | उड़ना | الوتل alwətəl |
firrîn | पत् उद्-डी |
pat ud-dee |
ural | uddna | тæхын | |
66 | walk | îǧü |
rāh raftan | راه رَفتَن | calnā ṭahalnā |
चलना टहलना |
ګرځېدل | çûn | चल् चर्/चरति |
cal car/carati |
phirel | turna |
тезгъо кæнын | |
67 | come | wārü / ħâtü / âmādü |
āmadan | آمَدَن | ānā | आना آنا |
راتلل | hatin | आगम् आगतः |
āgam āgataḥ |
avel | auna |
цæуын | |
68 | lie | dirêjü / gậḑînmaļgoftü / yālânü |
khābidan derāz keshidan |
خوابيدن دراز كشيدن |
leṭnā | लेटना | پرېوتل | xwe dirêj kirin | शी शेते |
śī shete |
pashlyol | letna | ||
69 | sit | neshastan | نِشَستَن | baiṭhnā | बैठना | کښېنستل kʂenəstəl |
rûniştin danîşîn |
सद्/सीदति | sad/sīdati | beshel | baithna |
бадын | ||
70 | stand | râbü |
istādan pā shodan |
پا شُدَن ایستادَن |
khaṛā honā | खड़ा होना | درېدل | rabûn westîn |
स्था | sthā | tordyol | kharna |
лæууын | |
71 | give | dâdü |
dādan | دادَن | denā | देना دینا |
ورکول | dan | दा | dā | del | dena |
дæттын | |
72 | say | goftü |
goftan | گُفتَن | kahnā | कहना کہنا |
ويل wəyəl |
gotin | वद् | vad | phenel | kahina |
зæгъын | |
73 | sun | rojāk,/ şāms |
khorshid āftāb |
خورشید آفتاب |
sūraj | सूरज سورج |
لمر/نمر/نور lmar/nmar/nwar |
roj xor |
सूर्य | sūrya | kham | sūraj |
хур | |
74 | moon | qamar |
māh | ماه | cānd | चांद چاند |
سپوږمۍ spoʐməi/spogməi |
meh heyv |
चन्द्र | candra | shon | chand |
мæй | |
75 | star | ćêr |
setāre | سِتارِه | tārā sitārā |
तारा सितारा |
ستورى st̪orai |
stêr | तारा | tārā | cherhaj | tāra |
стъæлы | |
76 | water | âv |
āb | آب | pānī | पानी پانی |
اوبه obə |
av | जल | jala | paji | pāni |
дон | |
77 | rain | bâr |
bārān | باران | bāriś | बारिश بارش |
شيګره ʃigara |
baran | वर्ष/वर्षा वृष्टि पर्जन्य |
varṣa/varṣā vṛṣṭi parjanya |
brishind | mīnh |
къавдæ, уарæн | |
78 | stone | kẃr |
sang | سَنگ | patthar | पत्थर پتهر |
کاڼی kɑɳai |
kevir ber |
दृषद् पाषाण शिला अश्मन् |
dṛṣad pāṣāna śilā aśman |
barr | patthar |
дур | |
79 | sand | qûm |
māseh | ماسِه | ret bālū maṭṭī |
रेत बालू مٹى |
شګه ʃəga |
qum rik |
वालुका | vālukā | kishaj | reta | ||
80 | earth | zāmīn / ārḍ |
zamin | زَمین | dhartī bhūmi zamīn |
धरती भूमि زَمین |
ځمکه d͡zməka |
erd xak |
भू/भूमि पृथ्वी धरा/धरित्री/धरणी |
bhū/bhūmi pūśvī dharā/dharitrī/dharaṇī |
phuv | dharti |
Зæхх | |
81 | cloud | āwrżā |
abr | اَبر | bādal | बादल بادل |
اوريځ | ewr | मेघ अभ्र जलद पयोद |
megha abhra jalada payoda |
noro | baddal |
мигъ | |
82 | smoke | simok |
dud | دود | dhuāṃ | धुंआ | لوګی lugai |
dûxan dûkel |
धूम | dhūma | thuv | dhūān | ||
83 | ashes | xolkestâr |
khākestar | خاکستَر | rākh | राख | ايرې ire |
xwelî | भस्मन् | bhasman | ushara | suāh | ||
84 | burn | aẍirü |
suzāndan (tr.) suxtan (intr.) |
سوزاندَن سوختَن |
jalnā (intr.) jalānā (tr.) |
जलना जलाना جلنا جلانا |
سوځېدل / سېځل swad͡zawəl / sed͡zəl |
şewtî sotîn |
दह् ज्वल् |
dah jyal |
phabol | sārna |
судзын | |
85 | road | rûg |
rāh jāde khiābān |
راه | saṛak | सड़क سڑک |
لار lɑr |
rê | पथ/पथन् मार्ग |
patha/pathan mārga |
drom | sarak |
фæндаг | |
86 | mountain | xoʲ |
kuh | کوه | pahāṛ | पहाड़ پہاڑ |
غر γar |
çiya sax |
पर्वत गिरि शैल |
parvata giri śaila |
plaj | pahār |
хох | |
87 | red | sorî |
qermez sorkh |
قِرمِز سُرخ |
lāl | लाल لال |
سور sur |
sor | लोहित रक्त रोहित |
lohita rakta rohita |
lolo | lāl |
сырх | |
88 | green | kāskî / sābzî |
sabz | سَبز | harā | हरा هرا |
شين ʃin |
hêşîn kesk |
हरि/हरित | hari/harita | zeleno | hara |
цъæх, кæрдæгхуыз | |
89 | yellow | zêrî |
zard | زَرد | pīlā | पीला پیلا |
زېړ / ژېړ zeɽ / ʒeɽ |
zer | पीत | pīta | galbeno | pīla | ||
90 | white | sāfêdî |
sefid | سِفید | safed | सफ़ेद سِفید |
سپين spin |
spî | श्वेत पाण्डु शुभ्र |
śveta pāṇḍu śubhra |
parno | chitta |
урс | |
91 | black | sîyâhî / rāşî |
siāh | سیاه | kālā | काला کالا |
تور t̪or |
reş | कृष्ण काल श्याम |
kṛṣṇa kāla śyāma |
kalo | kāla |
сау | |
92 | night | şāv / gāceh |
shab | شَب | rāt/rātri | रात/रात्रि رات |
شپه ʃpa |
şev | रात्रि रजनी निश् नक्त |
rātri rajanī niś nakta |
ratyi | rāt |
æхсæв | |
93 | warm | gārmî |
garm | گَرم | garam | गरम گرم |
تود t̪awd̪ |
germ | उष्ण | uṣṇa | tato | garam |
хъарм | |
94 | cold | sārdî |
sard | سَرد | ṭhaṇḍā | ठंडा ٹهنڈا |
يخ jax |
sar | शीत | śīta | shudro | thanda |
уазал | |
95 | full | pirhâyî |
pur | پُر | pūrā | पूरा پورا |
پوره pura |
tijî pirr |
पूर्ण तृप्त |
pūrṇa tṛpta |
pherdo | pūra |
йедзаг | |
96 | new | nûyî |
now tāze |
نَو تازِه |
nayā | नया نیا |
نوی nəwai |
nû | नव नूतन नवीन |
nava nūtana navīna |
nyevo | navān |
нæуæг | |
97 | good | bâşî / rindî |
khub | خوب | acchā | अच्छा اچها |
ښه xə/ʂə |
qenc baş rind |
साधु शुभ सत् भद्र |
sādhu śubha sat bhadra |
lasho | changa |
Хорз | |
98 | round | gird |
gerd | گِرد | gol | गोल گول |
غونډ ɤwəŋɖ |
girover | मण्डल वर्तुल |
maṇḍala vartula |
oblo | gol |
тъымбыл | |
99 | dry | zoxâyî / arīdî |
khoshk | خُشک | sūkhā | सूखा سوکها |
وچ wәt͡ʃ |
zuha | शुष्क | śuṣka | shuko | sukka | ||
100 | name | nâv |
nām esm |
نام اِسم |
nām | नाम نام |
نوم num |
nav | नामन् नाम |
nāman nāma |
anav | nām |
ном |
This page is under construction, as of November 2020.