Glommish/Old: Difference between revisions
m (→Vowels) |
mNo edit summary |
||
| Line 88: | Line 88: | ||
Old Thedish had the following vowels: | Old Thedish had the following vowels: | ||
'''a ā e ē i ī o ȯ ō ö ȫ u ū ü ǖ au eu iu ъ | '''a ā e ē i ī o ȯ ō ö ȫ u ū ü ǖ au eu iu ъ y ь''' /a ɑː ɛ ɛː i iː ɔ o ɔː œ œː u uː y yː au ɛu iu ə əi ĭ/ | ||
U-umlaut: a ā e ē i ī > o ō ö ȫ ü ǖ (from PGmc *a *ō/ā *e *ē *i *ī) | U-umlaut: a ā e ē i ī > o ō ö ȫ ü ǖ (from PGmc *a *ō/ā *e *ē *i *ī) | ||
| Line 117: | Line 117: | ||
|- | |- | ||
! Nominative | ! Nominative | ||
| ''wulfъ'' || '' | | ''wulfъ'' || ''wulfy'' | ||
|- | |- | ||
! Genitive | ! Genitive | ||
| Line 123: | Line 123: | ||
|- | |- | ||
! Dative | ! Dative | ||
| '' | | ''wulfy'' || ''wulfъmъ'' | ||
|- | |- | ||
! Locative | ! Locative | ||
| Line 144: | Line 144: | ||
|- | |- | ||
! Dative | ! Dative | ||
| '' | | ''juky'' || ''jukъmъ'' | ||
|- | |- | ||
! Locative | ! Locative | ||
| Line 396: | Line 396: | ||
{| class="bluetable lightbluebg" style="text-align:center;" width=500px | {| class="bluetable lightbluebg" style="text-align:center;" width=500px | ||
|+ ''''' | |+ '''''hylinъ'' 'to heal'''' | ||
! tense || ''ek'' || ''þū'' || ''ir/sī/it'' || ''wīr'' || ''jūr'' || ''ija'' | ! tense || ''ek'' || ''þū'' || ''ir/sī/it'' || ''wīr'' || ''jūr'' || ''ija'' | ||
|- | |- | ||
! present indicative | ! present indicative | ||
| '' | | ''hylьja'' || ''hylisь'' || ''hyliþь'' || ''hylimъ'' || ''hyliþ'' || ''hylinþь'' | ||
|- | |- | ||
! present subjunctive | ! present subjunctive | ||
| '' | | ''hylьja'' || ''hylis'' || ''hyli'' || ''hylim'' || ''hyliþ'' || ''hylin'' | ||
|- | |- | ||
! past I | ! past I | ||
| '' | | ''hylida'' || ''hylidest'' || ''hylide'' || ''hylidedъm'' || ''hylidedъd'' || ''hylidedъn'' | ||
|- | |- | ||
! past II | ! past II | ||
| '' | | ''hylis'' || ''hylist'' || ''hylis'' || ''hylisъm'' || ''hylisъd'' || ''hyliser'' | ||
|- | |- | ||
! past subjunctive | ! past subjunctive | ||
| '' | | ''hylidedi'' || ''hylidedir'' || ''hylidedi'' || ''hylidedim'' || ''hylidedid'' || ''hylidedin'' | ||
|- | |- | ||
! imperative | ! imperative | ||
| ''-'' || '' | | ''-'' || ''hyli!'' || ''-'' || ''-'' || ''hyliþ!'' || ''-'' | ||
|- | |- | ||
!colspan="7"| | !colspan="7"| | ||
|- | |- | ||
! present participle | ! present participle | ||
|colspan="6"| '' | |colspan="6"| ''hylind'' | ||
|- | |- | ||
! past participle | ! past participle | ||
|colspan="6"| '' | |colspan="6"| ''hylidъ'' | ||
|} | |} | ||
| Line 435: | Line 435: | ||
|- | |- | ||
! present subjunctive | ! present subjunctive | ||
| ''wrīta'' || '' | | ''wrīta'' || ''wrītyr'' || ''wrīty'' || ''wrītym'' || ''wrītyd'' || ''wrītyn'' | ||
|- | |- | ||
! past I | ! past I | ||
| '' | | ''wryt'' || ''wryst'' || ''wryt'' || ''wrytъm'' || ''wrytъd'' || ''wryter'' | ||
|- | |- | ||
! past II | ! past II | ||
| Line 468: | Line 468: | ||
|- | |- | ||
! present subjunctive | ! present subjunctive | ||
| ''keusa'' || '' | | ''keusa'' || ''keusyr'' || ''keusy'' || ''keusym'' || ''keusyd'' || ''keusyn'' | ||
|- | |- | ||
! past I | ! past I | ||
| Line 501: | Line 501: | ||
|- | |- | ||
! present subjunctive | ! present subjunctive | ||
| ''binda'' || '' | | ''binda'' || ''bindyr'' || ''bindy'' || ''bindym'' || ''bindyd'' || ''bindyn'' | ||
|- | |- | ||
! past I | ! past I | ||
| Line 542: | Line 542: | ||
==Example texts== | ==Example texts== | ||
==Schleicher== | ==Schleicher== | ||
Skēpъ auk | Skēpъ auk hrussy | ||
Skēpъ, þat wulla ne hafis, sū | Skēpъ, þat wulla ne hafis, sū hrussy: ynъ þungъnъ wagnъ teuhъndъ, auk ynъ mauranъ hlostъ, auk ynъ gumъnъ sneumъ berъndъ. Nu sagis skēpъ hrussъmъ: "Herta mir darьjьþь sewъndy gumъnъ drīfъndъ hrussy." Þanne sagiser hrussy: "Hauri, skēp! Herta unsь darьjьþь þana sewъndъmъ: guma, fadь, ūtъ skēpъs wullai wurkiþь sir warmъnъ klyþъ; auk skēpъ wulla ne hafyþь." Þat hauridъ, flug skēpъ þurh akrъ. | ||
==Other resources== | ==Other resources== | ||
Revision as of 06:05, 14 October 2020
Old Thedish (þiudьska maþlъ; Modern Thedish sianþiúsk) is the most recent common ancestor of the Thedic languages, Thedish and Ufirlandisg. It is a subbranch of the Oselo-Bruso-Thedic branch of Indo-European.
It evolved into Middle Thedish by ca. the 1200s.
Introduction
Phonology
Orthography
Consonants
| Labial | Dental | Alveolar | Velar | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Nasal | m m | n n | |||
| Stop /Affricate |
voiceless | p p | t t | k c~k | |
| voiced | b b | d d | g ɟ~g | ||
| Fricative | f f~v | þ θ~ð | s s~z | h ç~x~h | |
| Resonant | w ʋ | r r | l l | j j | |
All consonants except *j can be allophonically palatalized before front vowels (*e *ē *ö *ȫ *i *ī *ü *ǖ *eu *iu). The palatalization was still allophonic in Old Thedish but the allophonic palatalization may have been especially strong in k/g.
- -anz, -inz, -unz > -ąz, -įz, -ųz > -ār, -īr, -ūr
- kw, hw > p, f
Vowels
Old Thedish had the following vowels:
a ā e ē i ī o ȯ ō ö ȫ u ū ü ǖ au eu iu ъ y ь /a ɑː ɛ ɛː i iː ɔ o ɔː œ œː u uː y yː au ɛu iu ə əi ĭ/
U-umlaut: a ā e ē i ī > o ō ö ȫ ü ǖ (from PGmc *a *ō/ā *e *ē *i *ī)
Vowel reflexes in stressed syllables:
a ā e ē ə̄ i ī o ō ö ȫ u ū ü ǖ au eu iu
Þiúd'sk: > a á ia/ie iá ý i í o ó ie ié iu iú i í ó ió iú
Ufirlandisg: > a ā ia(üe after w) iā(üē after w) ē(uō after w) i(ü after w) ī(ǖ after w) uo uō üe üē u ū ü ǖ au iau ieu
Prosody
Stress
Intonation
Phonotactics
Morphophonology
Morphology
Nouns
| o-stem: wulfъ (m.) 'wolf' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | wulfъ | wulfy |
| Genitive | wulfъs | wulfa |
| Dative | wulfy | wulfъmъ |
| Locative | wulfaþ | wulfъrъ |
| o-stem: jukъ (n.) 'yoke' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | jukъ | juka |
| Genitive | jukъs | juka |
| Dative | juky | jukъmъ |
| Locative | jukaþ | jukъrъ |
| eh2-stem: gēfa (f.) 'gift' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | gēfa | gēfar |
| Genitive | gēfar | gēfa |
| Dative | gēfai | gēfamъ |
| Locative | gēfai | gēfarъ |
| i-stem: gastь (m.) 'guest' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | gastь | gasti |
| Genitive | gastьs | gastьja |
| Dative | gasti | gastьmъ |
| Locative | gasti | gastьrъ |
| i-stem: marь (n.) 'sea' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | marь | mari |
| Genitive | marьs | marьja |
| Dative | mari | marьmъ |
| Locative | mari | marьrъ |
| u-stem: sunъ (m.) 'son' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | sunъ | sunir |
| Genitive | sunor | sunьwa |
| Dative | suni | sunъmъ |
| Locative | sunew | sunъrъ |
| C-stem: burgь (f.) 'fortification' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | burgь | burgir |
| Genitive | burgir | burga |
| Dative | burgi | burgъmъ |
| Locative | burgь | burgъrъ |
| z-stem: lambъ (m.) 'lamb' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | lambъ | lambьra |
| Genitive | lambьrь | lambьra |
| Dative | lambьrь | lambьrъmъ |
| Locative | lambьrь | lambьrъrъ |
| an-stem: auga (n.) 'eye' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | auga | augana |
| Genitive | augьnь | augъna |
| Dative | augьnь | augъmmъ |
| Locative | augьnь | augarъ |
| n-stem: harpa (f.) 'harp' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | harpa | harpanь |
| Genitive | harpanь | harpana |
| Dative | harpanь | harpamъ |
| Locative | harpanь | harparъ |
| n-stem: burþi (f.) 'birth' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | burþi | burþinь |
| Genitive | burþinь | burþina |
| Dative | burþinь | burþimъ |
| Locative | burþinь | burþirъ |
| r-stem: fader (m.) 'father' | ||
|---|---|---|
| Case | Singular | Plural |
| Nominative | fader | fadrь |
| Genitive | fadъr | fadra |
| Dative | fadrь | fadrъmъ |
| Locative | fadrь | fadrъrъ |
Verbs
Weak
| tense | ek | þū | ir/sī/it | wīr | jūr | ija |
|---|---|---|---|---|---|---|
| present indicative | leufa | leufasь | leufaþь | leufamъ | leufaþ | leufanþь |
| present subjunctive | leufa | leufas | leufa | leufam | leufaþ | leufan |
| past I | leufada | leufadest | leufade | leufadedъm | leufadedъd | leufadedъn |
| past II | leufas | leufast | leufas | leufasъm | leufasъd | leufaser |
| past subjunctive | leufadedi | leufadedir | leufadedi | leufadedim | leufadedid | leufadedin |
| imperative | - | leufa! | - | - | leufaþ! | - |
| present participle | leufand | |||||
| past participle | leufadъ | |||||
| tense | ek | þū | ir/sī/it | wīr | jūr | ija |
|---|---|---|---|---|---|---|
| present indicative | hylьja | hylisь | hyliþь | hylimъ | hyliþ | hylinþь |
| present subjunctive | hylьja | hylis | hyli | hylim | hyliþ | hylin |
| past I | hylida | hylidest | hylide | hylidedъm | hylidedъd | hylidedъn |
| past II | hylis | hylist | hylis | hylisъm | hylisъd | hyliser |
| past subjunctive | hylidedi | hylidedir | hylidedi | hylidedim | hylidedid | hylidedin |
| imperative | - | hyli! | - | - | hyliþ! | - |
| present participle | hylind | |||||
| past participle | hylidъ | |||||
Strong
| tense | ek | þū | ir/sī/it | wīr | jūr | ija |
|---|---|---|---|---|---|---|
| present indicative | wrīta | wrītьrь | wrītьdь | wrītъmъ | wrītьd | wrītъndь |
| present subjunctive | wrīta | wrītyr | wrīty | wrītym | wrītyd | wrītyn |
| past I | wryt | wryst | wryt | wrytъm | wrytъd | wryter |
| past II | writъ | writь | writ | writъm | writъd | writъn |
| past subjunctive | writi | writir | writi | writim | writid | writin |
| imperative | - | wrīt! | - | - | wrītъd! | - |
| present participle | wrītъnd | |||||
| past participle | writъnъ | |||||
| tense | ek | þū | ir/sī/it | wīr | jūr | ija |
|---|---|---|---|---|---|---|
| present indicative | keusa | kiusьrь | kiusьþь | keusъmъ | kiusьd | keusъndь |
| present subjunctive | keusa | keusyr | keusy | keusym | keusyd | keusyn |
| past I | kaus | kaust | kaus | kaurъm | kaurъd | kaurer |
| past II | kusъ | kusь | kus | kurъm | kurъd | kurъn |
| past subjunctive | kuri | kurir | kuri | kurim | kurid | kurin |
| imperative | - | keus! | - | - | kiusьd! | - |
| present participle | keusъnd | |||||
| past participle | kurъnъ | |||||
| tense | ek | þū | ir/sī/it | wīr | jūr | ija |
|---|---|---|---|---|---|---|
| present indicative | binda | bindьrь | bindьþь | bindъmъ | bindьd | bindъndь |
| present subjunctive | binda | bindyr | bindy | bindym | bindyd | bindyn |
| past I | band | banst | band | bandъm | bandъd | bander |
| past II | bundъ | bundь | bund | bundъm | bundъd | bundъn |
| past subjunctive | bundi | bundir | bundi | bundim | bundid | bundin |
| imperative | - | bind! | - | - | bindьd! | - |
| present participle | bindъnd | |||||
| past participle | bundъnъ | |||||
Adjectives
Adjectives had two declensions:
- a declension following the original PIE adjective declension, and
- a declension using the n-stem declension.
The first paradigm was used for predicative adjectives and circumstantial adjective phrases. The second paradigm was used for attributive adjectives.
Syntax
Constituent order
If the first constituent of a clause was the subject, it was verb final. Otherwise, the verb followed the first constituent, thus using a V2 word order.
Noun phrase
Verb phrase
Sentence phrase
Dependent clauses
Example texts
Schleicher
Skēpъ auk hrussy
Skēpъ, þat wulla ne hafis, sū hrussy: ynъ þungъnъ wagnъ teuhъndъ, auk ynъ mauranъ hlostъ, auk ynъ gumъnъ sneumъ berъndъ. Nu sagis skēpъ hrussъmъ: "Herta mir darьjьþь sewъndy gumъnъ drīfъndъ hrussy." Þanne sagiser hrussy: "Hauri, skēp! Herta unsь darьjьþь þana sewъndъmъ: guma, fadь, ūtъ skēpъs wullai wurkiþь sir warmъnъ klyþъ; auk skēpъ wulla ne hafyþь." Þat hauridъ, flug skēpъ þurh akrъ.