45,337
edits
No edit summary |
|||
(7 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{ | {{Library translation sidebar}} | ||
{{ | {{library ombox|''''''{{PAGENAME}}: Altariello nainië Lóriendessë''''' (''Farewell: Galadriel's Lament in Lorién''), is a Quenya poem by J. R. R. Tolkien published in ''Lord of the Rings'', being the longest original text in this language.}} | ||
==Quenya== | ==Source== | ||
< | {| border="0" cellspacing="0" cellpadding="5" align="center" | ||
<poem> | ! colspan="2" | Quenya !! !!English | ||
|- style="vertical-align: top;" border="0" cellspacing="20" cellpadding="0" | |||
|<poem class="Teng" style="font-weight: 780"> | |||
⸱ | |||
| |||
· | |||
· | |||
⸱ · | |||
· | |||
⸬ | |||
⸬ | |||
· | |||
· | |||
· | |||
· | |||
⸱ · | |||
: | |||
⸱ ⸱ | |||
| |||
</poem> | |||
|<poem> | |||
Ai! laurië lantar lassi súrinen, | |||
yéni únótimë ve rámar aldaron! | |||
Yéni ve lintë yuldar avánier | |||
mi oromardi lisse-miruvóreva | |||
Andúnë pella, Vardo tellumar | |||
nu luini yassen tintilar i eleni | |||
ómaryo airetári-lírinen. | |||
Sí man i yulma nin enquantuva? | |||
An sí Tintallë Varda Oiolossëo | |||
ve fanyar máryat Elentári ortanë, | |||
ar ilyë tier undulávë lumbulë; | |||
ar sindanóriello caita mornië | |||
i falmalinnar imbë met, | |||
ar hísië untúpa Calaciryo míri oialë. | |||
Sí vanwa ná, Rómello vanwa, Valimar! | |||
Namárië! Nai hiruvalyë Valimar! | |||
Nai elyë hiruva! Namárië! | |||
</poem> | </poem> | ||
< | | | ||
|<poem> | |||
Ah! Like gold fall the leaves in the wind, | |||
long years numberless as the wings of trees! | |||
The years have passed like swift draughts | |||
of the sweet mead in lofty halls | |||
beyond the West, beneath the blue vaults of Varda | |||
wherein the stars tremble | |||
in the song of her voice, holy and queenly. | |||
Who now shall refill the cup for me? | |||
For now the Kindler, Varda, the Queen of the Stars | |||
from Mount Everwhite has uplifted her hands like clouds | |||
and all paths are drowned deep in shadow; | |||
and out of a grey country darkness lies | |||
on the foaming waves between us, | |||
and mist covers the jewels of Calacirya forever. | |||
Now lost, lost to those from the East is Valimar! | |||
Farewell! Maybe thou shalt find Valimar! | |||
Maybe even thou shalt find it! Farewell! | |||
</poem> | |||
|} | |||
=Translations= | |||
{{Text translation widget}} | |||
[[Category:Songs and poems]] | |||
[[Category:Translation exercises]] | |||
==Soc'ul'== | ==Soc'ul'== | ||
{{center block| | |||
<poem> | <poem> | ||
''Ai! iymuz hez'i tabexua al miula r'úx eý,'' | ''Ai! iymuz hez'i tabexua al miula r'úx eý,'' | ||
''iarje al'a xenuym'en cual cudil' hian!'' | ''iarje al'a xenuym'en cual cudil' hian!'' | ||
''Aír'ūño iarje cual ýuý nei'' | ''Aír'ūño iarje cual ýuý nei'' | ||
''ūsad ūtsad | ''ūsad ūtsad xaïjentes cuj eý'' | ||
''jen'um cun'm'i, xeiuño cur Varda mun'mi'' | ''jen'um cun'm'i, xeiuño cur Varda mun'mi'' | ||
''jál eý āhaíburbur jena'' | ''jál eý āhaíburbur jena'' | ||
Line 73: | Line 96: | ||
''ucur'n'iý cur'n'i muzr'u jutxux colpmux eý;'' | ''ucur'n'iý cur'n'i muzr'u jutxux colpmux eý;'' | ||
''un' jernexuñ xem xenuz āhuil ez'e curjí'' | ''un' jernexuñ xem xenuz āhuil ez'e curjí'' | ||
''rév'en uuxuu eý | ''rév'en uuxuu eý āhinhian'' | ||
''aíuats hez'i ñij cum'ay cutseu Calacirya.'' | ''aíuats hez'i ñij cum'ay cutseu Calacirya.'' | ||
''Jál eý āhaíýoc, aíýoc Valimar jál tum'uj xenuz je!'' | ''Jál eý āhaíýoc, aíýoc Valimar jál tum'uj xenuz je!'' | ||
Line 79: | Line 102: | ||
''Cualuño! Uc' coreu Valimar.'' | ''Cualuño! Uc' coreu Valimar.'' | ||
''Uc' coreu. Cualuño!'' | ''Uc' coreu. Cualuño!'' | ||
</poem> | </poem>}}<br> | ||
< | {{hidden|width=45%|Interlinear glossing| | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Ai! | |Ai! iy-muz hez'i tabexua al miula r'úx eý, | ||
| | |{{gcl|INTJ|interjection}} CL3>CL3-fall {{gcl|ADVZ|adverbializer}} gold ERG.CL3 leaf wind in | ||
||display-messages=no|italics2=no|italics3=no | ||display-messages=no|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|iarje al'a xenuym'en cual cudil' hian! | |iarje al'a xenuym'en cual cudil' hian! | ||
| | |year long endless as wing.PL tree | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
| | |Aí-r'ūño iarje cual ýuý nei | ||
| | |CL1-CL1-pass year as IDEO swift | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|ūsad ūtsad | |ūsad ūtsad xaïjentes cuj eý | ||
| | |mead sweet hall high in | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|jen'um cun'm'i, xeiuño cur Varda mun'mi | |jen'um cun'm'i, xeiuño cur Varda mun'mi | ||
| | |west beyond vault blue Varda beneath | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|jál eý | |{jál eý} āh-aí-burbur jena | ||
| | |where REL-CL1>CL1-IDEO star | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|aian ýemux hé eý, xíc'ad habyan. | |aian ýemux hé eý, xíc'ad habyan. | ||
| | |hymn voice CL2.INAL in holy queenly | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Nuc' txadiz ej xad yanxad | |Nuc' txadiz ej xad yanxad āh-syen je? | ||
| | |Q.SUBJ fill two {{gcl|PRFM|pro-form}} bowl REL-COP.1>1 for | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Un' jál xil eý | |Un' {jál xil eý} āh-cuzax Xem'iu-uóc, Varda, Habyan Jena | ||
| | |COP.CL5>CL5 now REL-lift kindling-AG Varda queen star | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Oiolossëo xenuz, réú cual cum'ay, | |Oiolossëo xenuz, réú cual cum'ay, | ||
| | |Oiolossëo from hand.PL as cloud | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
| | |u-cur'n'i-ý cur'n'i muzr'u jutxux colpmux eý; | ||
| | |CL5>CL5-drown-PASS REDUP path all shadow in | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|un' jernexuñ xem xenuz | |un' jernexuñ xem xenuz āh-u-il ez'e curjí | ||
| | |COP.CL5>CL5 province grey from REL-CL5>CL5 NZ dark-ADJ.VBZ | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|rév'en uuxuu eý | |rév'en uuxuu eý āh-in-hian | ||
| | |wave seafoam on REL-CL3>1-split | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
| | |aí-uats hez'i ñij cum'ay cutseu Calacirya. | ||
| | |CL1>CL1-cover {{gcl|ADVZ|adverbializer}} forever mist jewel Calacirya | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Jál eý | |{Jál eý} āh-aí-ýoc, aí-ýoc Valimar jál tum'uj xenuz je! | ||
| | |now REL-CL1>CL1-lost CL1>CL1-lost Valimar DEM east from for | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||
<br> | <br> | ||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Cualuño! Uc' coreu Valimar. | |Cualuño! Uc' coreu Valimar. | ||
| | |farewell SUBJ 2>CL1-find Valimar | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}}<br> | ||
<br> | |||
{{interlinear | {{interlinear | ||
|Uc' coreu. Cualuño! | |Uc' coreu. Cualuño! | ||
| | |SUBJ 2>CL1-find farewell | ||
||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}} | ||display-messages=no|italics1=yes|italics2=no|italics3=no}}}} | ||
[[Category:Translated works in Soc'ul']] |