Togarmite/Old: Difference between revisions

From Linguifex
Jump to navigation Jump to search
Line 375: Line 375:
|-
|-
! present
! present
| ''ʔužuχėχār''
| ''ʔužχėχār''
| ''θužuχėχār''
| ''θužχėχār''
| ''θužuχėχārī''
| ''θužχėχārī''
| ''yužuχėχār''
| ''yužχėχār''
| ''yužuχėχārī''
| ''yužχėχārī''
| ''nužuχėχār''
| ''nužχėχār''
| ''θužuχėχārū''
| ''θužχėχārū''
| ''θužuχėχarna''
| ''θužχėχarna''
| ''yužuχėχārū''
| ''yužχėχārū''
| ''yužuχėχarna''
| ''yužχėχarna''
|-
|-
! future
! future

Revision as of 04:05, 22 August 2019

Old Togarmite or Classical Togarmite (Θėgammīθ; Modern: Þėgamiþ ȝyþik) is the ancestor of Modern Togarmite. It is the liturgical language of (L-Balkan religion).

Phonology

Vowels

Old Togarmite had the following vowels:

a ā e ē ė i ī ō ȯ u ū ay aw /a aː ɛ ɛː eː ɪ iː ɔː oː ʊ uː aj aw/

Inflection

Pronouns

  • 1sg: ʔanėχ
  • 2sg: ʔaθθa (m), ʔeθθi (f)
  • 3sg: hū (m), hī (f)
  • 1pl: naħnė
  • 2pl: ʔaθθum (m), ʔeθθin (f)
  • 3pl: hum (m), hin (f)

Nouns

Adjectives

Declension of tėb 'good':

  • yawm tėb = a good day
  • yawman tėban = the good day
  • yawmėθ tėbīn = good days
  • yawmėθil tėbīl = the good days
  • φarīθ tėbθ = a good fruit
  • φarīθan tėbθan = the good fruit
  • φariyėθ tėbėθ = good fruits
  • φariyėθil tėbėθil = the good fruits

(Attributive adjectives cannot take the construct state)

Verbs

Old Togarmite verbs are divided into 6 binyanim:

  1. φaȝal/hiφφuȝāl - G/N-stem
  2. φaȝȝēl/φuȝȝāl - D-stem
  3. haφȝēl/hassuφȝāl - Š-stem
  4. haθφaȝal/haθφuȝāl - tG/Gt-stem
  5. θaφaȝȝēl/θaφuȝȝāl - tD-stem
  6. hastaφȝēl/hastuφȝāl - Št-stem

Binyan 1A: φaȝāl

Semantics: basic action

Binyan 1 conjugation: χaθāb 'to write'
→ Person
↓ Tense
1s 2ms 2fs 3ms 3fs 1p 2mp 2fp 3mp 3fp
past χaθabθī χaθabθa χaθabθi χaθāb χaθābaθ χaθabnė χaθabθum χaθabθin χaθābū χaθābė
subjunctive waχaθabθī waχaθabθa waχaθabθi waχaθāb waχaθābaθ waχaθabnė waχaθabθum waχaθabθin waχaθābū waχaθābė
present ʔaχėθōb θaχėθōb θaχėθōbī yaχėθōb yaχėθōbī naχėθōb θaχėθōbū θaχėθōbna yaχėθōbū yaχėθōbna
future ʔaχθōb θaχθōb θaχθōbī yaχθōb yaχθōbī naχθōb θaχθōbū θaχθōbna yaχθōbū yaχθōbna
optative ʔaχθubanna θaχθubanna θaχθubīnna yaχθubanna yaχθubīnna naχθubanna θaχθubūnna θaχθubnanna yaχθubūnna yaχθubnanna
imperative - χuθōb! χuθbī! - - - χuθbū! χuθōbna! - -
active participle χėθēb
passive participle maχθūb
verbal noun χiθėb

Example: hamāl 'to suffer', žaχār 'to remember'

Binyan 1P: nufȝāl

Semantics: passive of Binyan 1; change of state

Binyan 1 conjugation: nugdāl 'to grow'
→ Person
↓ Tense
1s 2ms 2fs 3ms 3fs 1p 2mp 2fp 3mp 3fp
past nugdalθī nugdalθa nugdalθi nugdāl nugdālaθ nugdalnė nugdalθum nugdalθin nugdālū nugdālė
subjunctive wanugdalθī wanugdalθa wanugdalθi wanugdāl wanugdālaθ wanugdalnė wanugdalθum wanugdalθin wanugdālū wanugdālė
present ʔaggėdāl θaggėdāl θaggėdalī yaggėdāl yaggėdālī naggėdāl θaggėdālū θaggėdalna yaggėdālū yaggėdalna
future ʔaggudāl θaggudāl θaggudālī yaggudāl yaggudālī naggudāl θaggudālū θaggudalna yaggudālū yaggudalna
optative ʔaggudalanna θaggudalanna θaggudalīnna yaggudalanna yaggudalīnna naggudalanna θaggudalūnna θaggudalnanna yaggudalūnna yaggudalnanna
imperative - higgudāl! higgudālī! - - - higgudālū! higgudalna! - -
participle muggudāl
verbal noun nugdėl, higgadėl, higgadūl

Binyan 2A: φaȝȝēl

Semantics: causative, transitive, applicative, denominal verbs including 4-consonant verbs

Examples:

  • žaχχēr 'to record'
  • nahhēh 'to put an object on ("to beput")'
  • nabbēʔ 'to prophesy, to call out'
  • θargēm 'to translate'
  • raθθēm 'to count' (the root r-θ-m borrowed from Greek arithmos 'number')
Binyan 1 conjugation: žaχχēr 'to record; to cause to remember'
→ Person
↓ Tense
1s 2ms 2fs 3ms 3fs 1p 2mp 2fp 3mp 3fp
past žaχχirθī žaχχirθa žaχχirθi žaχχēr žaχχēraθ žaχχirnė žaχχirθum žaχχirθin žaχχērū žaχχērė
subjunctive wažaχχirθī wažaχχirθa wažaχχirθi wažaχχēr wažaχχēraθ wažaχχirnė wažaχχirθum wažaχχirθin wažaχχērū wažaχχērė
present ʔužχėχēr θužχėχēr θužχėχērī yužχėχēr yužχėχērī nužχėχēr θužχėχērū θužχėχirna yužχėχērū yužχėχirna
future ʔužaχχēr θužaχχēr θužaχχērī yužaχχēr yužaχχērī nužaχχēr θužaχχērū θužaχχirna yužaχχērū yužaχχirna
optative ʔužaχχiranna θužaχχiranna θužaχχirīnna yužaχχiranna yužaχχirīnna nužaχχiranna θužaχχirūnna θužaχχirnanna yužaχχirūnna yužaχχirnanna
imperative - žaχχēr! žaχχērī! - - - žaχχērū! žaχχirna! - -
participle mužaχχēr
verbal noun žaχχūr, žaχχarθ

Binyan 2P: φuȝȝāl

Binyan 1 conjugation: žuχχār 'to be recorded'
→ Person
↓ Tense
1s 2ms 2fs 3ms 3fs 1p 2mp 2fp 3mp 3fp
past žuχχarθī žuχχarθa žuχχarθi žuχχār žuχχāraθ žuχχarnė žuχχarθum žuχχarθin žuχχārū žuχχārė
subjunctive wažuχχarθī wažuχχarθa wažuχχarθi wažuχχār wažuχχāraθ wažuχχarnė wažuχχarθum wažuχχarθin wažuχχārū wažuχχārė
present ʔužχėχār θužχėχār θužχėχārī yužχėχār yužχėχārī nužχėχār θužχėχārū θužχėχarna yužχėχārū yužχėχarna
future ʔužuχχār θužuχχār θužuχχārī yužuχχār yužuχχārī nužuχχār θužuχχārū θužuχχarna yužuχχārū yužuχχarna
optative ʔužuχχaranna θužuχχaranna θužuχχarīnna yužuχχaranna yužuχχarīnna nužuχχaranna θužuχχarūnna θužuχχarnanna yužuχχarūnna yužuχχarnanna
imperative Verbs of this binyan have no imperatives.
participle mužuχχār
verbal noun Verbs of this binyan have no verbal nouns.

Binyan 3A: haφȝēl

Semantics: causative

Example: hažχēr 'to remind'

Binyan 3P: hassuφȝāl

Binyan 4A: haφθaȝal

Semantics: reflexive, reciprocal, event or change of state

haždaχar = 'to come to mind'

Binyan 4P: haφθuȝāl

Binyan 5A: θaφaȝȝēl

Semantics: "outward/other-oriented" actions

Verbs of this binyan do not always have passives.

Example: θažaχχēr 'to resent, to desire revenge on'

Binyan 5P: θaφuȝȝāl

Binyan 6: niφθa3āl

Binyan 7A: hastaφȝēl

Semantics: "to make oneself X"

Examples:

  • hastažχēr 'to make note of'
  • hastaχθēb 'to copy, to transcribe'

Binyan 7P: hastuφȝāl

Numerals

  1. m. ʔaħad, f. ʔaħāθ
  2. m. ʔiśnaim, f. ʔiśθaim, construct ʔiśnē, ʔiśθē
  3. m. śalēśθ-, f. śalēś-
  4. m. ʔarbaȝθ-, f. ʔarbaȝ-
  5. m. çamiššaθ-, f. çamišš-
  6. m. siććaθ, f. sićć-
  7. m. sabȝaθ, f. sabȝ-
  8. m. śamēnīθ-, f. śamēniy-
  9. m. þisȝaθ-, f. þisȝ-
  10. m. ȝaśraθ-, f. ȝaśr-

Syntax

Vocabulary

Derivation

Sample texts

Schleicher

Χabšan wa-φarasīnan

Χabš, žī law lē yihwē šamr, φarasīn yarʔ:

yagrur ʔaħadum minhumū markʰabatʰam þakūlam, wa-yaħmil ʔaħadum ħimlam gadālam, wa-yaħmil mahīram aħadum ʔināšam. Wa-yakūl han-kʰabłu: Marra lī han-libbu, bi-raʔātʰī ʔināšam rākʰibam pʰarašīm. Wa-yakūlū han-pʰarašū: Šamaʕ han-kʰabła! Marra lanā han-libbu, bi-raʔātʰinā ðā: ʔināšum han-baʕlu yaʕłiyu lahu malbašatʰam ħamīmatʰam min tłamri han-kʰabłī. Wa-lā li-han-kʰabłi tłamrum. Bi-šamāʕi han-kʰabłi ðā, yabraħ ʔila han-ładiyi.