An Bhlaoighne/Lexicon

From Linguifex
Jump to navigation Jump to search

Lexicon

citation form for nouns is def pl unless stated otherwise

  • thalla = preposed impolite imperative particle
  • társcaí = 'truth'
  • tárasc = 'true'
  • tiúiteach = (formal) house
  • séamus = sun
  • guch = country
    • gach guch = every country
  • an Gabála = Kabbalah
  • sintiúil = seeing as, because
  • seanphaí = senpai
  • trí = without
  • blí = through
  • an Mhalgais = Malagasy
  • an Thaoilleabais = Greek (from Hy Lạp)
  • anns an = this
  • ann an = that
  • meadhall = bar, club
  • munaí = pattern
  • néidh = ney
  • saicín = knife
  • an bhraille = finger
  • bóidhead = to meditate
  • shalómh = hello, greeting
  • seana = year of age (Irish sean 'old', Hebrew šånå 'year')
    • Cear go dhseamhta sheana = He is 30 years old
  • an Riphis = Riphean
  • soicheall = common sense; intelligence (Irish reflex of hypothetical Proto-Celtic **sukʷēslā 'good sense', and sounds like Hebrew שכל sekhel; PCel *kʷēsla is the source of Irish ciall 'sense')
  • ciarán = ray, radiation
  • sineobhar = conifer
  • roing = possible; roingid = ability
  • qhaoi, qaoi = moss
  • dhxaoi, xaoi = door
  • caoine, caoinid = to lament, to keen (Ir. caoineadh + Hebrew qinå)
  • taoine, taoinid = to fast (Ir. aoine + Heb. ta3nit)
  • rugalach, rugalaigh = rugelach
  • an hAlbannais = Albionian
  • ogham = in addition, furthermore
  • adhára = to jump
  • an eamaí = god; any supernatural being (Emmy Noether's surname is a shortening of Egyptian pa-p3-nťr in Irta, thus etymologically "god")
  • aobhdha = pleasant
  • an qeamh = love
  • mbliach = soul; sentient being
  • Síora = a woman's name
  • aoileann, aoileanna = tree (Irish name, matched to אילן)
  • mu = in order to
    • múidh = enough
  • cófh = (of a disease) to spread
    • an chófhaid = epidemic
    • cófhaid an naintín = pandemic
  • xoir, xoirid = to act
  • baodh = just, fair
  • smaoing, smaoingir = to judge (BH שפט)
    • smaoingid = justice; judgment, verdict (BH משפט)
    • smaoingeamh = judge (BH שופט; could hypothetically refer to biblical Judges, but this doesn't have the same context)
  • uath, uatha = letter of the alphabet <- Heb אוֹת, Wilson's Uath keyboard from the Alphabet Series
    • uathméal = alphabet, from uath "letter" + méal "word"
  • xeath, xeathair = to walk
  • maoi, maoi = antidepressant
  • gaois, gaoise = street
  • sraoi, sraoi = arm
  • raoi = wide
  • slaoine, slaoin = star
  • scaoi, scaoidh = sea
  • snaoi, snaonna = to sell
    • snaoinnín = market
  • féar, féir = middle
    • féir mu-H X = by X-ing
    • go bhféir = in the middle of
    • féaraí = intermediate; an féaraí (math) mediant
  • ríomh, ríomhán = to curve
  • fearmad = open question
  • coch- (no mut) = re-
    • coch-seadar, coch-seadraid = to reflect
  • grómamh = coarse
  • parsall = knot
  • stíofall = real
  • cearn = complex
  • óidreag = wave
    • óidrigín = representation (math)
  • codaire = to embed
  • earbh, earbhaidh = to choose, to take subsets (Erv Wilson's CPS); n earbh k = n choose k
  • méarú = mountain
  • seibhis = (Dheofáid) chill electronic music
  • an mos = calendar
  • nór, nóra = apple
    • nóra fhaimhdhár = pomegranate (calqued from Latin)
    • nóra na dqutha = potato (apple of the earth)
  • béarrach, béarracha = advocate, representative (from interpreting Mi Shebeyrach, a prayer said for the sick, as Irish **[is] mise Béarrach 'I'm "Béarrach"')
    • béarrachadh, béarracháid -- to advocate for sb
  • an Nadáthais = Netagin
  • an Séimhris = Tseer
  • an Naengais = Windermere
  • an Fhíbis = Wiebian
  • an Mháigeárais = Hungarian
  • an Fháilishis = Welsh
  • an Gháidhlig = Scottish Gaelic
  • an Spáinnis = Spanish
  • an Fhrancais = French
  • an Theodais = Germanic
  • an Dhoitis = German
  • an Saigheámais = Thai
  • an Fhiatnámais = Vietnamese
  • an hAnngúgais = Korean
  • an Niopónais = Japanese
  • an Riúichiúis = Ryukyuan
  • an Shínis = Chinese
    • an Shínis Dhial = Mandarin
    • an Cóntúngais = Cantonese
  • an Mhóbhais = Hmong
  • an hÓshailis = English
  • an Shéilis = Salishan
    • an Dhaofháimis = Lushootseed
  • an Thongfhais = Tongva
  • an Leanápais = Lenape
  • an Dhuineis = Athabaskan
    • an Dhacaillis = Carrier
    • an Nábhachais = Navajo
    • an Xhincithis = Tlingit
  • an hAlghóigis = Algonquian
  • an Dharamhailis = Dharawal
  • an Bharlpiris = Warlpiri
  • an Phitintearais = Pitjantjatjara
  • an Mhaorais = Maori
  • an hAbhaithis = Hawaiian
  • an Shámuais = Samoan
  • an Chirbhithis = Kiribati
  • an Thaghálghais = Tagalog
  • an Nusaidris = Indonesian
  • an Dheáfhais = Javanese
  • an Shimhealais = Sinhala
  • an Niocabhárais = Nicobarese languages
  • an Chmaeis = Khmer
  • an Cháisithis = Khasi
  • an hIndithis = Hindi
  • an Bhanglais = Bengali
  • an Mharáthais = Marathi
  • an Phársais = Persian
  • an Phársais Luinge = Old Persian
  • an Rúsais = Russian
  • an hÉastnais = Estonian
  • an Leitis = Latvian
  • an Fhinnis, an Shuamais = Finnish
  • an hIfhéadais = Hivantish
  • an Phóilis = (Earth) Polish
  • an Lítfhis = (Earth) Lithuanian
  • an hÓidis = Sanskrit
  • an Thaimhris = Tamil
  • an Mhiosrais = Egyptian
  • an hArómais = Aramaic
  • an Ghalóisis = Galoyseg
  • an Chnaonais = Knench
  • an hAróbhais = Arabic
  • an Gheafhónais = Greek
  • an Sphoradais = Old Azalic
  • an hIotailcis = Latzial; (Earth) Italian
  • boing, boingid = to bounce
  • an hIbhris = Hebrew
  • Aisceanashaí = Ashkenazi
  • an hAisceanashais = Yiddish
  • cló = river
  • an Fhábh = (cranberry morpheme) Clofabolocin
  • gné = big
  • fuíogh = difficult
  • an Chló Fhábh = (Tricin) the Clofabin River
    • Cló an Fhábhais = Clofabosin
    • Cló na Fábhaí = Clofabian; Clofabian person
  • an Núrais = Nurian
  • ach = but (Irish ach, Hebrew אך akh)
  • gurbán, gurbáin = cat (from reading Pangur Bán as Pan Gurbán "Mr. Gurbán")
  • aoineabh = (non-prescriptive) grape (Irish interpretation of Tsarfati Hebrew ענב eynăv)
  • lang, langanna = to load; to demand
  • langann = load
  • an shígeáid = nature
  • an shae = licorice
  • an bhfaras = salt
  • shaefharas = salmiakki
  • cnaoi = forest
  • foing = light
    • foingeadh = to illuminate
  • fíona = woman
  • aomh = name
  • steo, steonna = to sneeze
  • airchior = background, environment; an Airchior = (Dheofáid) God
  • Pairín an hEidhm = (CF Tricin) Fishome
  • eidhm = fish
  • eidhmeadh, eidhmeáid = to fish
  • antón = bee
  • antóinín = beehive (Antonin "Dvora"k; in universe composer Antonìn Dworàc)
  • bhló = shark
    • an Bhló hAoi Ghné "blue big shark" is a popular plush doll in Future Tricin/CF Tricin, sometimes used as a symbol for An Bhl?
  • siobhán (can be written ) = and (more literary than a gús)
  • an tanaí = condition (from Heb תנאי); tanaí do = if (in Dheofáid)
    • tanaíodh, tanaíonna (bho...) = to depend (on...)
  • an theamhar = chain
  • gaos, an ghaosanna = to distribute, to spread
  • aoil, an h-aoilir = to connect
  • cóinig = network, (graph theory) graph
  • naoith, an naoithir = to go up (from Egyptian *nāťar 'god')
    • naoithir = going up
    • tanaí an theamhra naoithir = Noetherian condition
  • airt, an h-airtín = to go down (from an Irta Neo-Arabic word art 'earth')
    • tanaí an theamhra airtín = Artinian condition
  • Éire /e:jre/ = Ireland
  • an Ghaeilge /an ghaeilge/ = Irish
  • an Ghaelainn /an ghaelain:/ = Munster Irish; (CF Tricin) Irish
  • an Bíor = (Tricin, CF Tricin) Anbir
  • Eidhm an Fhoing = (Tricin, CF Tricin) Andaegor (country south of Fyxoom)
  • shothar = rose
    • shothrú = pink
  • sága = music
  • súpastara = ladder (from Windermere păstar 'staircase')
  • súpastar an shága = musical scale
  • bord = (algebra) module (acronym of balba go n-oighneadh ruiseáid ba dáifhe --- structure absorbing multiplication by a ring)
  • smith = free
    • smitheadh, an smitheáid = to free
  • blaoigh, an bhlaoighne = to speak
  • eoghan, an heoghan = to tune
  • sia, an shianna = to build; to bear fruit
    • sia + VN = to VERB repeatedly
    • Sia! = a greeting and farewell, lit. 'may you build'
    • siamh = healthy
  • íde = vapor, steam, mist (Irish name, matched to Heb. אד)
  • carman = vine (Irish name, matched to כרם)
  • pól, an phólanna = to fall (Irish name, matched to ליפול)
  • fothadh = peg, wedge (Irish name, matched to Arabic watad)
  • daith = religious law (backformation from daithí)
  • daithí = observant (Irish name, matched to דתי 'religious')
  • rónán, an rónánáid = to rejoice (Irish name, matched to רונן)
  • colm = word (Irish name, matched to Arabic kalima)
  • éamon = training (Irish name, matched to אימון)
  • eachaidh = single (Irish name, matched to אחד)
  • neasa, an neasanna = to carry (Irish name, matched to נשא)
  • niall = shoe (Irish name, matched to נעל)
  • mairéad, an mhairéadair = to rebel (Irish name, matched to מרד)
  • máire = bitter (Irish name, matched to מר)
  • aodh = still (Irish name, matched to עוד)
  • bhúlaim = vector (list)
    • dé-bhúlaim = covector
  • bpeisligh = matrix
    • dé-pheisligh = transpose
  • dé-scairteadh, dé-scairteáid = dualize
  • séamus, an shéamus = to use (Irish name, matched to שימוש)
  • caoimhe, an chaoimhir = to stand (Irish name, matched to קם)
  • niamh, an niamhair = to sleep (Irish name, matched to נם)
  • sadhbh = autumn (Irish name, matched to סתיו)
  • saoirse = root (Irish name, matched to שורש)
  • ciara, an chiaráid = to happen (Irish name, matched to קרה)
  • darragh = grade, rank (Irish name, matched to דרג dereg)
  • aisling [ˈajsl̪iŋg] = dream, vision (חזון) (Irish name, matched to אשליה 'illusion'; also means 'dream, vision' in Irish)
  • róisín [ˈɾo̞ːjs̪iːn̪] = first (ro-óis-ín, from óis '1'; Irish name, matched to ראשון)
    • róisíní [ˈɾo̞ːjs̪iːn̪iː] = (mathematics) prime; initial; primary (ראשוני)
  • focar [ˈfo̞kaɾ] = block, tile, repeating unit, fundamental domain
    • focaradh, focaráid [ˈfo̞kaɾad̪ʱ‚ ˈfo̞kaɾaːjd̪] = to tile
  • íofhórdhár [iːo̞fʰo̞ːɾd̪ʱaːɾ] = experimental
    • íofhórdhárach [iːo̞fʰo̞ːɾd̪ʱaːɾakʰ] = experimentally
  • an shianna i róisíní [an sʰian̪ːa i ɾo̞ːjsiːn̪iː] = primodality (lit. the building/fructification on primes)
  • eoghan bhord smith [e̞o̞gʱan̪ bʱo̞ɾd̪ smit̪ʰ] = regular temperament (eoghan 'tuning', bord 'module', smith 'free')
  • an bhaobhabh = baobab
  • do snuim = sweet
  • do mí = long
  • an xeo = oil
  • an cuan = rice
  • an báinn = any food made from dough instead of unground grain (Talmans and Bjeheondians traditionally eat boiled whole wheat grains), usually refers to bread eaten as staple but can refer to foods eaten as a whole meal or desserts too
    • an báinn mí = baguette, hoagie
    • báinn an xeo = crepe, pancake (sweet or savory)
    • an báinn snuim = cake
    • an báinn soigheamh = pie (lit. filled báinn)
    • an báinn chuan = steamed spring rolls
    • an báinn chuan snuim = steamed rice cake, e.g. Korean or Japanese
  • an Éada = Etalocin
  • an Talamh = Talma
  • an Béachaint = Bjeheond
  • dó = city, construct dá-L
    • an Dá Shionnach = Shinach City/Erkusinax (capital of Bjeheond); by metonymy, Bjeheond
      • (do/na) Sionnachaí, Dá Shionnachaí, Dá na Sionnachaí = an inhabitant of Tălie Shinach
    • an Dá hAlc = Alcve
    • an Dá Bhiangall = Erkwisngwal
    • an Dá Phreich = Erkuprek
    • an Dá hAixéid = Erkulled
    • an Dá Dhrádas = Erkudrads
    • an Dá hEabhrac Logh = New York City
    • an Dá Cheo = Kyoto
    • an Dá hÓsach = Osaka
    • an Dá Thóicheo = Tokyo
    • an Sheo-Úr = Seoul
    • an Mhoscamh = Moscow
    • an Dá Chadéanceannceart = Bangkok
    • an Dá Dheilí Logh = New Delhi
    • an Dá Bhangalóir = Bangalore
    • an Dá Cheannaí = Chennai
    • an Dá Hó-Tí-Minn = Ho Chi Minh City
  • an Seapuaillí = Txapoalli
  • an niútann = force
  • an diúl = energy
  • an bhád = power
  • ómh, an hómhair = to resist
  • an aimpéir = current, flow
  • an cúlam = charge
  • einnreadh, einnreáid = to induce
  • fáradh, fáráid = to contain
  • an ceilbhín = furnace, oven
  • dé- (+ L) = co-
    • an dé-rámh = cohomology (rámh is a portmanteau, from an rátha "cycle" and an símh "boundary")
    • an dé-mhórgáin = complement
    • an dé-scairteas = mind-body dualism, also any kind of duality or complementary relationship
    • an dé-shnamh = coffee (desnam = coffee in Netagin)
  • scairt = part, humanl faculty
  • nash - game, match, competition
  • do qeo - special, holy
  • an bhibhímbháb - bibimbap (from Irta), the state of being a mixture/melange
  • an bhibhímbháibheamh - mayhem
  • gaocha - raven
  • gaochthasainn - nevermore
  • gnaish, an ghnaishir - to want
  • neish - the former
  • nárfha - sky, heaven
  • nárfhaín - galaxy
  • an Shán Ghaí - a mountain
  • a gús, gús 'and'
  • a fhloc a ghís 'etc.'
  • go dhxíogh 'good'
  • um... 'um...'
  • peiqhe 'street'
  • aorra 'black'
  • líobh 'to go'
  • samhradh 'summer'
  • anuraidh 'last year'
  • gálóiseadh - to permute
  • aibhleadh - to commute
  • cumhradh - to extend
  • -adh - verbalizer
  • cumhar - wide, big (of spaces) (wāsi3, 넓다)
  • fuiréir - wave
  • módar - genius
  • qé - egg
  • féadh - happy
  • xáimeach - festive (from Heb); (Dheofáid) solemn, holy, serious
    • chág xháimeach - festival; holiday
    • chág xháimeach do féadh - happy holidays - etymological doublet inspired by "gut yom tov" in Yiddish
  • craoi = after, last (I stole it from Khmer kraoy)
    • inflected forms: craomhúr, craomhaiq,
  • aoi, an haonna = to give
    • an aonnmhadh = data
  • aoi = blue
  • bánach = space
  • an h-ilbheart - inclination, angle
  • luidhne = face
  • qhorm = bone
  • adhbh = tooth
  • glóime = skein
  • paorsa = ball
  • slaobha = wreath
  • eánaí = laurel (stolen from Nurian)
  • óimidh = bean
  • ánaí = elephant
  • conndha = hat
  • ánaconndha = anaconda
  • mhíoc = raft
  • ádhmór = shaman
  • madháil = stem
  • an dtólmha = leaf
  • an dráice = raisin (grape in older usage)
  • dtólmha dráice = stuffed grape leaves (phonosemantic matching of ντολμαδάκια)